Thứ Ba, 26 tháng 5, 2020

Thơ tình Paul Claudel


Ballade

Ta đã từng ra đi biết bao lần, nhưng lần này – lần cuối.
Những người thân yêu ta bỏ lại. Con tàu không đợi, ta giã biệt trên đường.
Cảnh như thế này lặp lại đã nhiều lần, nhưng lần này – lần cuối.
Còn các bạn nghĩ rằng: ta biết đi đâu? Ta đang đi – hãy nhìn xem.
Vĩnh biệt mẹ! Sao mẹ khóc như người đang còn hy vọng hay ngờ vực?
Cái điều không thể khác, không đáng khóc, không đáng để nước mắt rơi từ đôi mắt của ta.
Hay các bạn quên rằng ta là bóng và đi, như bóng, các bạn cũng là bóng, bóng ma?

Ta đã không còn bao giờ gặp mặt.

Ta chia tay những người phụ nữ: những người vợ chung thủy, những bạn gái, những người đáng trách.
Đã đành với tiếng thì thầm của phụ nữ: ta cô đơn, ta nhẹ nhàng như đứng trước tận cùng.
Nhưng trong giây phút cuối, trong giờ này ủ rũ và trang nghiêm
Cho phép ta nhìn vào gương mặt của em, một khi ta chưa trở thành người khác
Một khi ta chưa biến mất. Hãy cho ta nhìn vào gương mặt của em! Còn sau đấy thì em sẽ nhìn kẻ khác
Nhưng em hãy nói với ta dù chỉ một lời, rằng em sẽ yêu đứa con
Đứa con trai, linh hồn và máu của ta: cái tên "cha" sẽ trao cho người khác.

Ta đã không còn bao giờ gặp mặt.

Vĩnh biệt nhé, bạn bè! Ta ở quá xa để có thể làm cho bạn bè tin tưởng
Chỉ sự tò mò và mạnh dạn. Mặt đất mà các bạn chưa từ giã một lần, gọi là bền vững cho mình.
Hãy để lại những thứ gì ta đã nhận, như một món quà, như mạch nguồn của sự vui vẻ bất thình lình:
Hiểu biết về sự uổng công và cái chết của con người, chỉ có ở những ai cho rằng mình đang sống.
Tất cả vẫn còn đây: khôn ngoan và đần độn, trống rỗng và dày đặc.
"Cuộc sống tự do, khoa học và nghệ thuật…" Ô, những anh em này có còn ở trong ta?
Có cho phép ra đi, nếu tĩnh lặng các người không thể đem cho?

Ta đã không còn bao giờ gặp mặt.

Lời gửi

Các bạn ở lại, chúng tôi đã lên tàu, những cánh cửa lúc này đóng chặt.
Không còn gì ngoài khói trên trời. Đừng đợi rằng chúng tôi sẽ còn quay lại trần gian.
Không còn gì ngoài mặt trời và nước của Chúa Trời, như trong buổi đầu tiên.

Ta đã không còn bao giờ gặp mặt.

Ballade

Nous sommes partis bien des fois déjà, mais cette fois est la bonne.
Adieu, vous tous à qui nous sommes chers, le train qui doit nous prendre n’attend pas.
Nous avons répété cette scène bien des fois, mais cette fois-ci est la bonne.
Pensiez-vous donc que je ne puis être séparé de vous pour de bon ? alors vous voyez que ce n’est pas le cas.
Adieu, mère. Pourquoi pleurer comme ceux qui ont de l’espérance ?
Les choses qui ne peuvent être autrement ne valent pas une larme de nous.
Ne savez-vous pas que je suis une ombre qui passe, vous-même ombre en transparence ?

Nous ne reviendrons plus vers vous.

Et nous laissons toutes les femmes derrière nous, les vraies épouses, et les autres, et les fiancées.
C’est fini de l’embarras des femmes et des gosses, nous voilà tout seuls et légers.
Pourtant à ce dernier moment encore, à cette heure solennelle et ombragée,
Laisse-moi voir ton visage encore, avant que je ne sois le mort et l’étranger,
Avant que dans un petit moment je ne sois plus, laisses moi voir ton visage encore ! avant qu’il soit à un autre.
Du moins, prends bien soin où tu seras de l’enfant, l’enfant qui nous était né de nous,
De l’enfant qui est dans ma chair et mon âme et qui donnera le nom de père à un autre.

Nous ne reviendrons plus vers vous.

Adieu, amis ! Nous arrivions de trop loin pour mériter votre croyance.
Seulement un peu d’amusement et d’effroi. Mais voici le pays jamais quitté qui est familier et rassurant.
Il faut garder notre connaissance pour nous, comprenant, comme une chose donnée dont l’on a d’un coup la jouissance,
L’inutilité de l’homme et le mort en celui qui se croit vivant.
Tu demeures avec nous, certaine connaissance, possession dévorante et inutile !
« L’art, la science, la vie libre »…, -ô frères, qu’y a-t-il entre vous et nous ?
Laissez-moi seulement m’en aller, que ne me laissiez-vous tranquille ?

Nous ne reviendrons plus vers vous.

Envoi
Vous restez vous, et nous sommes à bord, et la planche entre nous est retirée.
Il n’y a plus qu’un peu de fumée dans le ciel, vous ne nous reverrez plus avec vous.
Il n’y a plus que le soleil éternel de Dieu sur les eaux qu’Il a créées.

Nous ne reviendrons plus vers vous.


Thơ tình René Char


SỰ AN ỦI

Tình yêu của tôi thơ thẩn trên đường phố. Chẳng lẽ còn ý nghĩa đi về đâu trong sự lựa chọn con đường? Đã lìa đứt sợi chỉ của thời gian. Giờ đã không còn là tình yêu tôi nữa mà mỗi người đều có thể chuyện trò. Tình đã quên tất cả, tình đã chẳng nhớ ra, ai đã trao cho tình linh hồn ngày đó.

Tình bây giờ đi tìm người như thế trong sự hứa hẹn của những ánh mắt nhìn. Tình xuyên qua không gian mà sự thủy chung của tôi vẫn giữ gìn. Tình vẽ ra hy vọng rồi xóa đi niềm hy vọng thật vô tâm. Tình trăm trận trăm thắng không tham dự vào những chiến công.

Tôi vẫn sống trong sâu thẳm của tình, giống như mảnh vỡ hạnh phúc của con tàu bị chìm. Tình không biết rằng sự cô đơn của tôi trở thành sự giàu có của tình. Trên đường kinh tuyến mênh mông, nơi đánh dấu sự thăng hoa của tình, tự do của tôi làm cho tình đổ vỡ.

Tình yêu của tôi thơ thẩn trên đường phố. Chẳng lẽ còn ý nghĩa đi về đâu trong sự lựa chọn con đường? Đã lìa đứt sợi chỉ của thời gian. Giờ đã không còn là tình yêu tôi nữa mà mỗi người đều có thể chuyện trò. Tình đã quên tất cả, tình đã chẳng nhớ ra, ai đã trao cho tình linh hồn ngày đó, ai đã chiếu sáng cho tình từ xa, để cho tình khỏi ngã. 

Allégeance

Dans les rues de la ville il y a mon amour. Peu importe où il va dans le temps divisé. Il n'est plus mon amour, chacun peut lui parler. Il ne se souvient plus; qui au juste l'aima?

Il cherche son pareil dans le voeu des regards. L'espace qu'il parcourt est ma fidélité. Il dessine l'espoir et léger l'éconduit. Il est prépondérant sans qu'il y prenne part.

Je vis au fond de lui comme une épave heureuse. A son insu, ma solitude est son trésor. Dans le grand méridien où s'inscrit son essor, ma liberté le creuse.

Dans les rues de la ville il y a mon amour. Peu importe où il va dans le temps divisé. Il n'est plus mon amour, chacun peut lui parler. Il ne se souvient plus; qui au juste l'aima et l'éclaire de loin pour qu'il ne tombe pas?



GIÃ TỪ VỚI GIÓ

Giữa lưng chừng một sườn đồi sau ngôi làng, những cánh đồng mimosa đang dựng trại. Có thể vào mùa thu hái, đang chờ bạn ở xa xa từ trang trại ngát hương, cuộc gặp gỡ với một cô nàng cầm trong tay suốt cả ngày những nhánh cành mỏng mảnh. Tựa như một cây đèn lớn, trong hào quang của mình được kết từ hương thơm, nàng cất bước đi, quay lưng lại với hoàng hôn. 
Sẽ là phạm thượng nếu bắt chuyện với nàng.
Hãy đi xuống cỏ, hãy nhường bước cho nàng. Để có thể, bạn sẽ được nhìn thấy trên đôi môi của nàng – đầy vẻ khát khao và sự ướt át của Đêm. 

Congé au vent

À flancs de coteau du village bivouaquent des champs fournis de mimosas. À l'époque de la cueillette, il arrive que, loin de leur endroit, on fasse la rencontre extrêmement odorante d'une fille dont les bras se sont occupé durant la journée aux fragiles branches. Pareille à une lampe dont l'auréole de clarté serait le parfum, elle s'en va, le dos au soleil couchant.

Il serait sacrilège de lui adresser la parole.

L'espadrille foulant l'herbe, cédez-lui le pas du chemin. Peut-être aurez-vous la chance de distinguer sur ses lèvres la chimère de l'humidité de la Nuit ?


Ở NƯỚC TÔI

Ở nước tôi những con chim bù xù và những chứng cứ dịu dàng của mùa xuân được chúng tôi quí hơn những mục đích ở xa xăm.
Sự thật đứng chờ bình minh bên ngọn nến! Kính cửa sổ không tính đến. Người quan trọng được quan tâm.
Ở nước tôi không ai đi hỏi những người đang luống cuống.
Những bóng dữ không có trên những con thuyền đang lướt sóng. 
Câu chào hỏi ở nước tôi không nói qua kẽ răng.
Chúng tôi vay tiền là để rồi sau đó trả lại nhiều hơn.
Ở nước tôi có nhiều lá trên cây, có mây trên lá. Nhưng những cành tự do không ra quả.
Sự chính trực của người đi chinh phục chúng tôi chẳng hề tin.
Ở đất nước tôi nhất định phải nói lời cám ơn.


ANH BỎ ĐI LÀ CÓ LÝ, ARTHUR RIMBAUD ƠI

Tuổi mười tám cưỡng lại tình bạn, sự không thân thiện và sự điên rồ của bọn thi sĩ ở Paris, cũng như tiếng ong vo ve vô bổ của gia đình anh điên khùng ở vùng Ardennes, anh đã ném chúng vào trong gió biển, ném chúng vào lưỡi dao máy chém. Anh đã có lý khi bỏ lại con phố của những kẻ biếng lười, những quán rượu của những kẻ ném thơ rơi để đến với địa ngục hoang dã xa vời, để đến với việc buôn bán của những lái buôn gian xảo và tiếng chào của những kẻ hồn nhiên.

Đấy là sự lên cơn của cả thể xác lẫn tâm hồn, đấy là viên đạn pháo đã bay tới đích và đã làm cho nó tan tành – vâng, đó mới chính là cuộc đời đích thực của một gã đàn ông! Người ta không thể làm hại những người thân khi vừa mới bước ra khỏi thời thơ ấu. Nếu những núi lửa khó khăn thay đổi chỗ thì nham thạch của chúng sẽ chảy qua sự trống vắng vĩ đại của thế gian mang đến cho thế giới những chiến công được hát lên trong những vết thương của nó. 

Anh bỏ đi là có lý, Arthur Rimbaud ơi! Một số kẻ trong số chúng tôi vẫn tin niềm hạnh phúc không thể với anh mặc dù bằng chứng là không hề có.

Tu as bien fait de partir, Arthur Rimbaud!

Tes dix-huit ans réfractaires à l'amitié, à la malveillance, à la sottise des poètes de Paris ainsi qu'au ronronnement d'abeille stérile de ta famille ardennaise un peu folle, tu as bien fait de les éparpiller aux vents du large, de les jeter sous le couteau de leur précoce guillotine. Tu as eu raison d'abandonner le boulevard des paresseux, les estaminets des pisse-lyres, pour l'enfer des bêtes, pour le commerce des rusés et le bonjour des simples.

Cet élan absurde du corps et de l'âme, ce boulet de canon qui atteint sa cible en la faisant éclater, oui, c'est bien là la vie d'un homme! On ne peut pas, au sortir de l'enfance, indéfiniment étrangler son prochain. Si les volcans changent peu de place, leur lave parcourt le grand vide du monde et lui apporte des vertus qui chantent dans ses plaies.

Tu as bien fait de partir, Arthur Rimbaud! Nous sommes quelques-uns à croire sans preuve le bonheur possible avec toi.


CHIM VÀNG ANH

Chim vàng anh bay vào thánh điện của bình minh
Tiếng hót, như lưỡi gươm, xé nỗi buồn của đêm
Và tất cả đã kết thúc mãi mãi.

Le loriot

Le loriot entra dans la capitale de l'aube.
L'épée de son chant ferma le lit triste.
Tout à jamais prit fin.


TRÊN MẶT HỒ NƯỚC ĐÓNG BĂNG

Ta yêu em,
Mùa đông của những hạt hiếu chiến
Hình bóng của em bây giờ tỏa sáng
Ở nơi trái tim của nàng buông.

Sur la nappe d'un étang glacé

Je t'aime
Hiver aux graines belliqueuses.
Maintenant ton image luit
Là où son coeur s'est penché.


Thơ tình Jacques Brel


LỜI CẦU KHẨN EM QUAY VỀ

Em là ngọn cờ, là hy vọng, là ánh sáng
Là lòng tin, là cơn nóng của tim
Em là bếp lửa trong đêm giá lạnh
Em – là chiếc chén Thánh của anh.

Em là đam mê, là khao khát, là đêm
Em là quyền lực, em là luật pháp
Em là hoa, là bánh mỳ, mật ngọt
Em là đất cày, là cày cuốc của anh.

Em là mặt trời, là sóng trắng, cánh buồm
Em là tiếng đàn, là bài ca dịu ngọt
Em là rượu, là tiếng cười, nước mắt
Em là con đường trong cuộc sống của anh.

Em là ngọn cờ, là ánh sáng của anh
Cơn nóng của tim, em là ngọn lửa
Em là máu, là thịt xương anh đó
Hãy quay về, anh vẫn đợi chờ em!..

Litanies pour un retour

Mon cœur ma mie mon âme
Mon ciel mon feu ma flamme
Mon puits ma source mon val
Mon miel mon baume mon Graal

Mon blé mon or ma terre
Mon soc mon roc ma pierre
Ma nuit ma soif ma faim
Mon jour mon aube mon pain

Ma voile ma vague mon guide ma voix
Mon sang ma force ma fièvre mon moi
Mon chant mon rire mon vin ma joie
Mon aube mon cri ma vie ma foi

Mon cœur ma mie mon âme
Mon ciel mon feu ma flamme
Mon corps ma chair mon bien
Voilà que tu reviens


NGÀY MAI ANH CƯỚI EM

Kể từ ngày mai anh sẽ cưới em
Ta sẽ cùng nhau học chung bài hát
Mai cuộc đời mở ra cho chúng mình
Hãy nói với anh bài gì ta sẽ hát.

Ta sẽ bắt ép tình
Đung đưa cuộc sống của mình
Bằng một bài hát đẹp
Mà anh và em cùng hát
Ta sẽ bắt ép tình
Nếu em muốn, người thương
Làm một người thợ rèn khiêm tốn
Cho cuộc sống của mình. 

Kể từ ngày mai anh sẽ cưới em
Ta sẽ cùng nhau học chung bài hát
Mai cuộc đời mở ra cho chúng mình
Hãy nói với anh điều gì ta thấy được. 

Ta sẽ căng đôi mắt của mình
Như chưa bao giờ được nhìn
Những gì tuyệt đẹp
Sống trong từng đồ vật
Ta sẽ căng đôi mắt của mình
Chỉ như một niềm hy vọng
Và cho nhau ta ban tặng
Như tặng một bông hồng. 

Kể từ ngày mai anh sẽ cưới em
Ta sẽ cùng nhau học chung bài hát
Mai cuộc đời mở ra cho chúng mình
Hãy nói với anh sẽ đi đâu du lịch. 

Ta sẽ mở những cánh cửa
Của những xứ sở Phương Đông
Để mở ra trước hai chúng mình
Trước nụ cười của chúng mình
Em thân yêu, chúng ta sẽ mở
Nụ cười của bàn dân thiên hạ
Để không bao giờ lại nữa
Thở dài trước niềm vui.

Mai cuộc đời mở ra cho chúng mình
Ta sẽ mở cánh cửa cho bài hát
Kể từ ngày mai anh sẽ cưới em
Ta sẽ cùng nhau học chung bài hát. 

Demain l'on se Marie

Puisque demain l'on se marie
Apprenons la même chanson
Puisque demain s'ouvre la vie
Dis-moi ce que nous chanterons

Nous forcerons l'amour
à bercer notre vie
D'une chanson jolie
Qu'à deux nous chanterons
Nous forcerons l'amour
Si tu le veux ma mie
A n'être de nos vies
Que l'humble forgeron

Puisque demain l'on se marie
Apprenons la même chanson
Puisque demain s'ouvre la vie
Dis-moi ce que nous y verrons

Nous forcerons nos yeux
à ne jamais rien voir
Que la chose jolie
Qui vit en chaque chose
Nous forcerons nos yeux
à n'être qu'un espoir
Qu'à deux nous offrirons
Comme on offre une rose

Puisque demain l'on se marie
Apprenons la même chanson
Puisque demain s'ouvre la vie
Dis-moi encore où nous irons

Nous forcerons les portes
Des pays d'Orient
A s'ouvrir devant nous,
Devant notre sourire
Nous forcerons ma mie,
Le sourire des gens
A n'être plus jamais
Une joie qui soupire

Puisque demain s'ouvre la vie
Ouvrons la porte à ces chansons
Puisque demain l'on se marie
Apprenons la même chanson.


TUỔI THƠ

Tuổi thơ
Ai biết được nó kết thúc bao giờ
Ai biết được nó bắt đầu khi nào vậy
Một điều gì có vẻ như vô lý
Là tất cả những gì chưa được viết ra.

Tuổi thơ
Điều gì ngăn cản chúng ta
Sống, rồi lại sống cuộc đời vô tận
Sống một lần nữa trong thời gian
Như cuốn sách chẳng có trang cuối cùng. 

Tuổi thơ
Giấu vào trong nếp nhăn của ta
Làm cho ta những người già thành trẻ
Thành những người tình trẻ trung lần nữa
Trái tim đầy căng nhưng trống rỗng đầu ta
Tuổi thơ, tuổi thơ

Tuổi thơ
Đấy là quyền được ước mơ
Và quyền được ước mơ lần nữa
Bố tôi xưa đã từng là người thợ 
Đi tìm vàng, nhưng thấy, lại buồn xo.  

Tuổi thơ
Đấy là buổi trưa mỗi phần tư giờ
Là thứ năm mỗi sáng
Những người đào ngũ đều là người lớn
Và người Ấn đều là những thương gia

Tuổi thơ
Tuổi thơ

L'enfance

L'enfance
Qui peut nous dire quand ça finit,
Qui peut nous dire quand ça commence.
C'est rien avec de l'imprudence,
C'est tout ce qui n'est pas écrit.

L'enfance
Qui nous empêche de la vivre
De la revivre infiniment
De vivre à remonter le temps
De déchirer la fin du livre

L'enfance
Qui se dépose sur nos rides
Pour faire de nous de vieux enfants
Nous revoilà jeunes amants
Le cœur est plein la tête est vide
L'enfance l'enfance.

L'enfance
C'est encore le droit de rêver
Et le droit de rêver encore
Mon père était un chercheur d'or
L'ennui c'est qu'il en a trouvé

L'enfance
Il est midi tous les quarts d'heure
Il est jeudi tous les matins
Les adultes sont déserteurs
Tous les bourgeois sont des Indiens

L'enfance
L'enfance…


NGƯỜI HÁT RONG

Tôi là một người hát rong già
Đã từng kể biết bao nhiêu câu chuyện
Những câu chuyện vui, chuyện tình yêu
Và không bao giờ tôi tin cho lắm… 

Tôi hát giống như người đọc sách
Nơi mỗi trang là một tiếng cười
Tôi hát về niềm vui cuộc đời
Và tôi đợi chờ cái chết… 

Những ý tưởng của tôi tuyệt đẹp
Nhưng cần phải thốt ra lời
Và tôi dễ dàng khi hát
Những lời ca mang lại tiếng cười.

Tôi hát về lý tưởng cho các em
Mang đến cho họ những niềm hy vọng
Cũng là tìm cách thuyết phục bản thân
Rằng những gì tôi hát thì tôi tin lắm.

Tôi hát về tình bạn
Bài ca sinh ra từ trái tim tôi
Chúng tôi thường gào trong dàn hợp xướng
Nhưng hát điều này chỉ một mình tôi. 

Tôi muốn nâng tầm cuộc đời
Vì cuộc đời này từ lòng tốt
Tôi muốn nâng tầm cuộc đời
Nhưng cuộc đời không cho phép.

Tôi là một người hát rong già
Tôi vẫn hát và tôi đây vẫn hát
Tôi hát về những câu chuyện tình yêu
Để mọi người tin tình yêu có thật.

Nhưng người hát rong thất vọng
Vì người đời vẫn theo thói quen kia
Và tôi lại đi hát về tình bạn
Để tránh xa những bài hát hận thù. 

Le troubadour

Je suis un vieux troubadour
Qui a conté beaucoup d'histoires
Histoires gaies, histoires d'amour
Et sans jamais beaucoup y croire

J'ai chanté comme un grand livre
Dont chaque page était un rire
J'ai chanté la joie de vivre
En attendant celle de mourir

J'ai chanté mes belles idées
Mais lorsque je dus les dire
Ce qui en chant était léger
En paroles vous fit rire

J'ai chanté l'idéal aux enfants
Pour leur donner un peu d'espoir
En me disant qu'en le chantant
Je pourrais bien un jour y croire

J'ai chanté un chant d'amitié
Qui était fait de mon coeur
Nous le criâmes souvent en choeur
Mais j'étais seul à le chanter

J'aurais voulu lever le monde
Rien que pour lui, par bonté
J'aurais voulu lever le monde
Mais c'est le monde qui m'a couché

Je suis un vieux troubadour
Qui chante encore pour chanter
Des histoires, histoires d'amour
Pour faire croire qu'il est gai

Un troubadour désenchanté
Qui par une habitude vaine
Chante encore l'amitié
Pour ne pas chanter la haine



NHỮNG LỜI XIN LỖI

Xin lỗi cô gái này
Chúng tôi làm bạn khóc
Xin lỗi vì ánh mắt
Chúng tôi nhìn khi cười.

Những giọt nước mắt rơi
Xin lỗi, không giữ lại
Xin lỗi những ngôi nhà
Có ai đang đợi đấy. 

Những lời nói yêu thương
Chẳng có gì đáng cả
Khi với nhau ta đã
Sử dụng nó như tiền.

Xin lỗi vì lời kia
Lời thề ta vẫn gọi
Xin lỗi lời “mãi mãi”
Và lời “không bao giờ”.

Xin lỗi ngôi làng kia
Nơi không nghe bài hát
Xin lỗi, trong các ấp
Không còn nhớ chúng ta.

Xin lỗi những thành phố
Nơi chẳng có người quen
Xin lỗi những xứ sở
Đã làm trong chiến tranh.

Xin lỗi, tôi cũng giống
Những người không quan tâm
Để mỗi ngày cố gắng
Hết sức lực của mình.

Lời xin lỗi cuối, là
Lời này rất đặc biệt
Không bao giờ biết được
Ai tha thứ cho ta.

Pardons

Pardon pour cette fille
Que l'on a fait pleurer
Pardon pour ce regard
Que l'on quitte en riant

Pardon pour ce visage
Qu'une larme a changé
Pardon pour ces maisons
Où quelqu'un nous attend

Et puis pour tous ces mots
Que l'on dit mots d'amour
Et que nous employons
En guise de monnaie

Pour tous les serments
Qui meurent au petit jour
Pardon pour les jamais
Pardon pour les toujours

Pardon pour pour les hameaux
Qui ne chantent jamais
Pardon pour les villages
Que l'on a oubliés

Et pardon pour les cités
Où nul ne se connaît
Pardon pour les pays
Faits de sous-officiers

Pardon d'être de ceux
Qui se foutent de tout
Et de ne pas avoir
Chaque jour essayé

Et puis pardon encore
Et puis pardon surtout
De ne jamais savoir
Qui doit nous pardoner


NẾU BẠN CẦN

Bạn không hiểu gì.

Nếu bạn cần những con tàu để đi xa đâu đấy vì may mắn
Và nếu bạn cần con tàu trắng để bay về những xứ sở xa xăm
Để đi tìm bầu trời xanh mà hồn bạn đang khóc và than vãn
Hay tìm những bài ca hạnh phúc mà bạn có thể hát lên
Thì…

Nếu bạn cần ban mai để ngày mai bạn sẽ lại tin
Và ngày mai, để ngày mai mang về cho sức mạnh
Và trả về cho bạn niềm hy vọng đã mất rất lạ lùng
Và trả cho bạn bàn tay thủy chung mà bạn từng thả lỏng
Thì…

Nếu bạn cần những lời từng chép trong sách cổ
Để tìm sự thanh minh cho lời nói của mình
Và để thơ ca đối với bạn là một trò chơi chữ
Và tất cả cuộc đời bạn từ nay sẽ già hom
Thì…

Nếu bạn cần nỗi buồn để làm một quả mìn thông minh
Và cần tiếng ồn đường phố để giọng nói của lương tâm lấn át
Và cần những yếu đuối nhỏ nhặt để ra vẻ dịu dàng
Và cả những cơn giận dữ để cho mạnh mẽ và rắn chắc
Thì…

Thì bạn không hiểu gì.

S'il te faut 

Tu n'as rien compris
S'il te faut des trains pour fuir vers l'aventure
Et de blancs navires qui puissent t'emmener
Chercher le soleil à mettre dans tes yeux
Chercher des chansons que tu puisses chanter
Alors

S'il te faut l'aurore pour croire au lendemain
Et des lendemains pour pouvoir espérer
Retrouver l'espoir qui t'a glissé des mains
Retrouver la main que ta main a quittée
Alors

S'il te faut des mots prononcés par des vieux
Pour te justifier tous tes renoncements
Si la poésie pour toi n'est plus qu'un jeu
Si toute ta vie n'est qu'un vieillissement
Alors

S'il te faut l'ennui pour te sembler profond
Et le bruit des villes pour saouler tes remords
Et puis, des faiblesses pour te paraître bon
Et puis, des colères pour te paraître fort
Alors

Alors, tu n'as rien compris


ZANGRA

Tôi tên là Zangra và tôi là trung úy
Giữ pháo đài Belonzio kiểm soát đồng bằng
Nơi kẻ thù đến, biến tôi thành anh hùng.
Ngồi chờ cái ngày này, đôi khi chán ngấy
Vì thế tôi vào một ngôi làng để đi tìm gái
Nhưng họ mơ về tình, tôi về ngựa của tôi. 

Tôi tên là Zangra và đã là đại úy
Giữ pháo đài Belonzio kiểm soát đồng bằng
Nơi kẻ thù đến, biến tôi thành anh hùng.
Ngồi chờ cái ngày này, đôi khi chán ngấy
Vì thế tôi vào làng tìm Consuello tươi trẻ
Nhưng nàng mơ về tình, tôi về ngựa của tôi. 

Tôi tên là Zangra, là chỉ huy, trưởng đội
Giữ pháo đài Belonzio kiểm soát đồng bằng
Nơi kẻ thù đến, biến tôi thành anh hùng.
Ngồi chờ cái ngày này, đôi khi chán ngấy
Vì thế tôi vào làng cùng Don Pedro uống rượu
Ông uống chúc tình tôi, tôi chúc ngựa của ông. 

Tôi tên là Zangra và đã là đại tá
Giữ pháo đài Belonzio kiểm soát đồng bằng
Nơi kẻ thù đến, biến tôi thành anh hùng.
Ngồi chờ cái ngày này, đôi khi chán ngấy
Vì thế tôi vào làng thăm góa phụ của Pedro
Cuối cùng tôi nói về tình, còn cô ta – về ngựa.  

Tôi tên là Zangra, hôm qua là vị tướng hom hem
Tôi rời Belonzio, nơi cả đồng bằng cai quản
Kẻ thù đến và tôi không trở thành anh hùng.

Zangra

Je m'appelle Zangra et je suis Lieutenant
Au fort de Belonzio qui domine la plaine
D'où l'ennemi viendra qui me fera héros
En attendant ce jour je m'ennuie quelquefois
Alors je vais au bourg voir les filles en troupeaux
Mais elles rêvent d'amour et moi de mes chevaux

Je m'appelle Zangra et déjà Capitaine
Au fort de Belonzio qui domine la plaine
D'où l'ennemi viendra qui me fera héros
En attendant ce jour je m'ennuie quelquefois
Alors je vais au bourg voir la jeune Consuello
Mais elle parle d'amour et moi de mes chevaux

Je m'appelle Zangra maintenant Commandant
Au fort de Belonzio qui domine la plaine
D'où l'ennemi viendra qui me fera héros
En attendant ce jour je m'ennuie quelquefois
Alors je vais au bourg boire avec Don Pedro
Il boit à mes amours et moi à ses chevaux

Je m'appelle Zangra je suis vieux Colonel
Au fort de Belonzio qui domine la plaine
D'où l'ennemi viendra qui me fera héros
En attendant ce jour je m'ennuie quelquefois
Alors je vais au bourg voir la veuve de Pedro
Je parle enfin d'amour mais elle de mes chevaux

Je m'appelle Zangra hier trop vieux Général
J'ai quitté Belonzio qui domine la plaine
Et l'ennemi est là je ne serai pas héros.


Thứ Bảy, 15 tháng 9, 2018

Thơ tình Juana Inés de la Cruz


SONETO
về sự kỳ quặc của tình yêu

Người yêu tôi thì tôi chẳng hề yêu
Tôi yêu cái người với tôi hờ hững
Với nước mắt người không yêu – tôi tàn nhẫn
Nhưng lại mềm lòng khóc trước người yêu.

Tôi dâng tình cho kẻ phỉ báng tôi
Và dè bỉu người với tôi thờ phụng
Vẻ giễu cợt người yêu tôi chịu đựng
Người tôi không yêu – tôi giễu cợt người.

Yêu, không yêu – tôi khổ với cả hai
Luôn vô tâm một người trong số họ
Yêu, không yêu – tôi tự mình đau khổ
Cả hai đều hành hạ cõi lòng tôi.

Một – năn nỉ làm tai tôi choáng váng
Một – trước van lơn của tôi im lặng.


SONETO
về lòng thù hận, kẻ không xứng với tình thì
không nên thù ghét, vì rằng, ghét cũng như yêu,
sẽ giữ con người ta luôn ở gần bên trái tim.


Tại vì sao cứ ngày một mạnh hơn
Để ta nguyền rủa và ta thù oán
Ta làm giây máu hận thù lên kiếm
Kẻ giẫm bùn càng vấy bẩn mình hơn.

Tình yêu ơi mi còn khủng khiếp hơn
Cả thuốc độc, giờ ta đang dần chết
Mi thâm độc và ta đây nhận biết
Rằng mi không xứng với sự ghen hờn.

Đứng trước mi, ta thà chịu van xin
Vì giấu đi, thì khi ta mong muốn
Hồi tưởng về quá khứ ta thấy rằng

Ta căm ghét mi, nhưng mà có thể
Không phải mi – mà ta tự ghét mình
Rằng một thuở đã từng yêu như thế.



SONETO
an ủi sự ghen tuông bằng lý lẽ của lý trí

Có lẽ nào anh để nỗi hờn ghen
Giành chiến thắng trước trí tuệ của mình?
Và lẽ nào lòng ghen tuông tai ác
Biến anh trở nên một kẻ điên cuồng?

Có lẽ nào cả điểm cuối của tình
Và điểm đầu anh đều căm ghét chúng?
Hãy nhớ lại xem – tình đâu hứa hẹn
Với anh rằng sẽ yêu đến ngàn năm.

Trên đời này mọi thứ chỉ phù vân
Dòng thời gian cuốn đi không thương tiếc
Ta đâu có quyền bắt được nó dừng.

Trong lầm lẫn cay đắng, con người trần
Không tin rằng: tình yêu và hạnh phúc
Không muôn đời mà chỉ một thời gian.


SONETO
chứng minh rằng tình yêu cần sự hài hòa mọi lúc.

Một tấm gương cho những người sùng mộ
Mà biết bao người đẹp vẫn mơ về:
Rằng bàn thờ sẽ không là bàn thờ
Nếu người ta không dâng đồ tế lễ.

Vẻ đẹp tàn phai nhưng lòng cảm phục
Vẫn cháy lên trong ai đó một mình
Và để sắc đẹp trở nên thánh thần
Cần những lời nguyện cầu tha thiết nhất.

Tôi sợ đám đông những người thán phục
Tôi chỉ mong một tình cảm chân thành
Của một người – người mà tôi cảm phục

Người cần tình yêu thủy chung sau trước.
Tình cũng như muối ăn, dở vô cùng
Khi quá mặn, cũng như khi quá nhạt.




SONETO
an ủi người hay ghen tuông,
chứng minh rằng tính hay thay đổi
của tình yêu là không tránh khỏi.


Tình yêu đến, tình mang theo cơn sốt
Thức trắng đêm và mệt mỏi bơ phờ
Cùng với buồn lo là mối nghi ngờ
Tình sống bằng van xin và nước mắt.

Sau đó bày trận đánh không cân sức
Với mưu mô, gian dối, vẻ lạnh lùng
Rồi thóa mạ, sỉ nhục với hờn ghen
Và cuối cùng ngọn lửa tình tự tắt.

Qui luật tình yêu vô cùng khắc nghiệt
Tình cảm chết rồi không thể hồi sinh.
Anh trách em – liệu có gì lợi lộc?

Vì đau khổ của anh là không thực
Vì anh đâu bị lừa dối bởi tình
Chỉ đơn giản hạn của tình đã hết.


SONETO
nói về sự hình dung
cố níu giữ tình đã bay xa.


Bóng ma hạnh phúc cay đắng hãy dừng!
Hỡi bóng ma từ thiên đàng trốn thoát
Tại vì ai, em chết vì hạnh phúc
Trong khổ đau sống tiếp cuộc đời mình.

Như mẩu sắt đứng trước thỏi nam châm
Hút em bằng vẻ dịu dàng bủn xỉn
Sao anh coi tình yêu là tiêu khiển
Biến người yêu thành nô lệ hả anh?

Nhưng anh người chúa tể của tình em
Chớ đắc thắng! dù mỉm cười đắc thắng
Rằng em giăng thòng lọng chỉ hoài công.

Những đường nét khó nắm bát của anh
Từ tay em thoát ra bằng lừa dối
Nhưng anh muôn đời – trong ngục ước mơ em!


SONETO
lý lẽ của lý trí an ủi
cho sự đau khổ của tình yêu.


Bằng nỗi buồn, tình yêu làm kinh ngạc
Đẩy tôi lâm vào cảnh tự hạ mình
Tôi cần cái chết như sự lãng quên
Và cầu xin nó đến ngay lập tức.

Đắm chìm trong buồn đau và day dứt
Linh hồn sai tính góp những giận hờn
Rồi nhân lên để vì sự lãng quên
Tôi cần đến cả một nghìn cái chết.

Trước những đòn roi giận dữ điên cuồng
Con tim đã sẵn sàng cho cái chết
Đau khổ giày vò cho nát tâm can.

“Chẳng lẽ mi không biết tự thương mình –
Nhận thức của tôi bỗng nhiên vặn hỏi –
Trong tình yêu ai từng hạnh phúc hơn?”


SONETO
về sự đau khổ của tình yêu không gì
có thể sánh bằng, tuy nhiên, kẻ gây ra
nó xứng đáng với điều này.


Anh thấy không – em trở thành nô lệ
Của tình yêu, và tồn tại của mình
Đang lắt lay trong xiềng xích của tình
Đến muôn đời tự do không hề có.

Anh thấy không – em buồn, em đau khổ
Tâm hồn em đang chịu những cực hình
Quằn quại trên đống lửa vẫn mơ rằng
Sự trừng phạt sẽ phần nào giảm nhẹ.

Anh thấy không – em không còn lý trí
Em khóc than cho số phận của mình
Anh thấy không – con đường em máu đỏ.

Giữa hoang tàn của dối gian, cách trở
Anh thấy không? Nhưng em vẫn tin rằng
Anh xứng đáng khổ đau nhiều hơn thế.




SONETO
chứng minh rằng tình yêu không xứng cần được
chuộc lại bằng sự thú nhận chân thành.


Hổ thẹn như khói độc giày vò em
Tình của em đã sa vào nhầm lẫn
Tình đặt ra trước mắt em vật cản
Ngọn lửa khát khao không thể nào ghìm.

Em không dám tin vào đôi mắt mình
Em nghĩ mình nhìn thấy điều gian dối
Em lâm vào cảnh phải đành chịu lụy!
Có phải vì chỉ tại đã yêu anh?

Đi xuyên qua mọi đau khổ của tình
Em muốn quên đến muôn đời muôn kiếp.
Nhưng thuộc đắng trao trí tuệ cho em:

Tất cả mở ra, sự thật rõ ràng.
Chỉ lời thú nhận của em sẽ chuộc
Sai lầm của em, gian dối của anh.


SONETO
nói về sự ghen tuông, nghi ngờ
được an ủi bằng những giọt nước mắt.


Ngày hôm qua em đã nói với anh
Em nhìn thấy qua đôi mắt lạnh lẽo:
Anh đã không tin những lời em bảo
Anh đòi em phải trải hết lòng mình.

Tình tỏ ra sự mạnh mẽ của tình
Và kỳ diệu, nghe lời em van vỉ
Tình đem trao ý chí cho dòng lệ
Lộ vẻ bơ phờ mệt mỏi của tim.

Anh hãy quên đi nỗi sợ vô tình
Quên hờn ghen, nghi ngờ vô căn cứ.
Chẳng lẽ anh qua dòng lệ của em

Lại không nghe ra tiếng thổn thức lòng
Hướng về anh, cầu xin anh tha thứ
Khi đưa tay chùi dòng lệ của em?

Thơ tình Margarita Paz Paredes

  

GƯƠNG MẶT ANH TRONG SƯƠNG

Gương mặt anh trong sương, tựa như hình bóng
của giấc mơ em gửi vào chốn lưu đày
tận cùng thương đau. Nhưng mà phiêu lãng
mang anh lại gần – không một phút giây.

Anh thân yêu! Đâu mạch nước tình anh?
Để bờ môi em khát khao vì chịu đựng!
Tất cả hết rồi, em chỉ biết chờ mong
vệt sáng điên cuồng run trong đêm vắng.

Giọng của anh em tìm trong gió biển
em như con ốc với cay đắng của mình
như mái chèo khua trên biển đau thương

còn dấu vết của rã rời hy vọng
con thuyền em cập bến bờ hoang vắng
nơi bóng hình anh tan chảy trong sương.


NGỌN ĐÈN

Lặng im dày đặc
trên cuộc đời em, nơi đã chẳng còn anh…
Hoàng hôn quấn vào nơi trú ẩn của em
Và em sợ hãi rằng anh đã mất.
Khi đó, ngọn đèn vội vàng em thắp
ánh sáng ngọn đèn vây lấy tay em
mười ngón tay như mười ngọn hải đăng
xuyên màn đêm trên đại dương đêm vắng
anh ở đâu, anh bị đắm tàu, gặp nạn
có thể còn bơi trên biển một mình?…



ADAM TRONG BÓNG ĐÊM

Vào ngày thứ sáu
Thượng Đế tạo nên con người
Theo hình dáng của Ngài.
Rồi thổi vào con người hơi thở
và đốt lên ngọn lửa tình yêu.

Còn anh, theo dáng hình mơ ước của em
vẻ dịu dàng cho mình, một thời em tạo dựng
cho bàn tay anh vẻ dịu dàng của sóng
để có nơi đi về những con cá dolphin
và ánh sáng rất ám ảnh hiện lên
trong mắt em, khi về anh em nhớ
em rót hết vào trong đôi mắt anh đó
và lên vầng trán hãy còn trinh bạch của anh
giọng nói của em như hơi thở kín thầm
bằng bình minh của tình yêu em chiếu sáng
cõi lòng của em thầm kín
trước khi gặp anh tăm tối giá băng…
Bây giờ về anh lo lắng, rung lên
như hương của hoa gọi bầy ong tìm đến.

Còn anh, theo dáng hình mơ ước của em
theo nỗi đam mê, cho mình em tạo dựng.
Nhưng vẻ thần tiên của bao nhiêu cố gắng
như mặt kính vỡ tan
ngăn anh cách xa cơn nóng của trái tim mình.

Và bây giờ anh lại như buổi đầu tiên
một cục đất sét vô hồn và giá lạnh.
Nhưng hơi thở của tình yêu thần thánh
than ôi, em đã chẳng thổi lên.

Adam trong bóng đêm, anh không như điều kỳ diệu nhất…
Nhưng không có anh
thì em, Eva, vẫn biết
tạo ra xung quanh mình
thiên đàng trên mặt đất.



KHÔNG CÓ ANH BÊN EM

Không có anh bên em, và cơn lạnh giá
của dòng chảy cuộc đời tê liệt, giá băng.
Để hoang vu, trống rỗng giữa cõi lòng
tỏa ánh sáng vô hồn như âm phủ.

Em muốn được gần anh
để cảm nhận niềm vui trần thế
để được hòa nhập vào anh
cử chỉ, ánh mắt, nụ cười… tất cả.

Nhưng mà anh xa cách tình em quá
để em giơ bàn tay vào khoảng không
để giọng nói của em chìm vào bóng đêm.
Để em một mình vẻ dịu dàng với mình to nhỏ
than ôi, em vô ích kéo dài đau khổ
sao ta hai người, chỉ yêu một mình em?