Thơ tình Giáo Hoàng John Paul II

Bức hoạ thành Rôm phần II - 

Theo sách "Sáng thế ký"

NGÀI (ĐỨC CHÚA TRỜI)

Ta sống, đi lại, hít thở bằng Ngài
Nhưng chẳng lẽ Ngài chỉ là Đức Chúa?
Ngài sáng tạo ra muôn loài, và sau đó
Ngài cho tất cả có hơi thở, cuộc đời
Bàn tay Ngài là trụ đỡ cho những ước mơ.
Ta là nòi giống của Ngài – cuộc đời của Chúa.
Giáo chủ trong dàn đồng ca đứng giữa
Cất giọng hát lên, những lời trong Kinh
Con người hồi tưởng trong buổi hoàng hôn:
"Nhìn thấy Đức Chúa Trời, và đó là tốt đẹp".

Tâm hồn trong đời sáng tỏ nhường kia
Đức Chúa Trời soi sáng cho tất cả
Khởi thuỷ là Lời – Lời mở ra cánh cửa
Ta bước vào – hít thở, sống và đi.

 On

«W Nim żyjemy, poruszamy się i jesteśmy».
Czy On jest tylko przestrzenią bytowania bytujących?
Jest Stwórcą.
Ogarnia wszystko stwarzając i podtrzymując w istnieniu —
Sprawia podobieństwo.
Gdy Paweł apostoł przemawia na Areopagu
wyraża się w jego słowach cała tradycja Przymierza.
Dzień każdy kończył się tam słowami:
«I widział Bóg, że było dobre».

Widział, odnajdywał ślad swojej Istoty —
Znajdował swój odblask we wszystkim co widzialne.
Przedwieczne Słowo jest jak gdyby progiem,
za którym żyjemy, poruszamy się i jesteśmy.

CON NGƯỜI (TÔI) 

Kêu lên trong sáng tạo của mình:
- "Hoan hô!"
Nhưng lịch sử trái ngược với ý muốn của ai?
Thế kỉ hai mươi thật vô cùng khiếp đảm!
Có thể chỉ là thế kỷ hai mươi?
Nhưng chân lý trăm năm không hạ mình tranh luận.
Và hình dáng, sự tương tự - của Ngài!

Người làm thuê của chân lý – thầy Buonarroti(1)
Suốt cả đời những gian phòng ở Vatican đã vẽ
Và chỉ mở cửa ra đi, ngôi nhà từ giã
Sau khi đã vẽ xong nhà thờ Sistina(2).

"Và Ngài đã tạo ra
Con người theo hình của Chúa
Ngài đã tạo ra
Đàn ông và phụ nữ
Ngài đã tạo ra họ.
Và cả hai đều trần truồng
Và không hề xấu hổ".
Và Đức Chúa Trời khi đó
Ngắm nhìn những gì Ngài đã tạo ra
Và nói: "Tất cả đều tốt đẹp cả mà!"

Không một sinh linh nào tránh khỏi con mắt Ngài
Trước mắt Ngài tất cả đều sáng tỏ.

Człowiek (Ja)

Dlaczego o tym właśnie jedynym dniu powiedziano:
«Widział Bóg, że wszystko, co uczynił, było bardzo dobre»?
Czy temu nie przeczą dzieje?
Choćby nasz wiek dwudziesty! I nie tylko dwudziesty!
A jednak żaden wiek nie może przesłonić prawdy
o obrazie i podobieństwie.

Michał Anioł
Z tą prawdą kiedyś zamknął się w Watykanie,
aby wyjść stamtąd, pozostawiając Kaplicę Sykstyńską.
«Stworzył więc Bóg człowieka na swój obraz,
na obraz Boży go stworzył,
mężczyzną i niewiastą stworzył ich.
Chociaż oboje byli nadzy,
nie doznawali wobec siebie wstydu»!
I widział Stwórca, że było bardzo dobre.
Czyż nie On właśnie widzi wszystko w całej prawdzie?
Omnia nuda et aperta ante oculos Eius —

SỰ PHÁN XÉT

Bảo tàng Sistina có bức tranh ngày phán xử
ở Capella(4) có toà án cho tất cả mọi người
Trong những con mắt đớn đau – cùng chung phận số
Điểm tận cùng là điểm kết đó thôi
Cứ như vậy, lần lượt những cuộc đời.

Non omnis morriar
Không, ta không chết bao giờ
Trong ta là cuộc sống
Đấy chỉ là phần xứng đáng
Đối diện với Ngài
Ngài đã tạo ra sự sống!
Đám đông trong bức tranh luống cuống.
Ngươi chưa quên chứ, Adam?
Ngài đã từng gọi:
- Con ở đâu rồi?
Và ngươi trả lời:
- Con sợ, con trần truồng
Con trốn vì điều ấy.
Ai nói rằng ngươi trần truồng?
Và ngươi đã trả lời, có nhớ?
- Ngài đã trao cho con người vợ
Và vợ con trao trái cấm cho con...

Đám đông chen chúc trong bức hoạ trên tường
Trước câu trả lời con người còng lưng xuống
Câu hỏi đã ghi, câu trả lời cũng đúng
Tất cả ra về theo một đường chung.

Sąd

W Kaplicy Sykstyńskiej artysta umieścił Sąd.
W tym wnętrzu Sąd dominuje nad wszystkim.
Oto kres niewidzialny stał się tutaj przejmująco widzialny.
Kres i zarazem szczyt przejrzystości — 
Taka jest droga pokoleń.

Non omnis moriar —  
To co we mnie niezniszczalne,
teraz staje twarzą w twarz z Tym, który Jest!
Tak zaludniła się ściana centralna sykstyńskiej polichromii.
Pamiętasz, Adamie? On na początku ciebie pytał «gdzie jesteś?»
A ty odrzekłeś: «Ukryłem się przed Tobą, bo jestem nagi».
«Któż ci powiedział, że jesteś nagi?»...
«Niewiasta, którą mi dałeś» podała mi owoc...

Ci wszyscy, którzy zaludniają ścianę centralną sykstyńskiej
polichromii,
niosą w sobie dziedzictwo twojej wówczas odpowiedzi!
Tego pytania i tej odpowiedzi!
Taki jest kres waszej drogi.

_____________________- 

*Bức hoạ thành Rôm là bài thơ dài gồm 3 phần, mỗi phần có nhiều mục. Chúng tôi chỉ trích dịch 3 mục của phần 2.
(1) Michelangelo Buonarroti (1475-1564) – nhà điêu khắc, hoạ sĩ, kiến trúc sư, nhà thơ Italia.
(2) Sistina (Capella Sistina) – nhà thờ ở Vatican, nay là bảo tàng, nơi có những bức tranh nổi tiếng của Michelango Buonarroti
(4) Tháp chuông nhà thờ ở Vatican.

http://kinhthanhdientho.blogspot.com/

Thơ tình Eugenio Montale

XENIA*

1

Côn trùng dễ thương ơi, anh không biết

tại vì sao em lại gọi là ruồi

ngày hôm nay trời hầu như tối mịt

còn anh đọc quyển Deuteroisaia(1) phần hai

khi em lại hiện lên trước mặt anh đây

chỉ một điều em không đeo kính

nên em không thể nào nhìn ngắm

còn anh không thể thiếu kính này

để nhận ra em trong làn khói.

2

Không có râu ria, không có kính

không cánh bay, tội nghiệp quá em ơi

em chỉ bay trong giấc mộng mà thôi

bài hát cổ xưa trong Kinh Thánh

có quá ít điều thú vị và đêm đen

sấm chớp và sau đó mưa dông

không phải mưa dông, chẳng lẽ là em có thể

vội vàng ra đi

không nói năng một điều gì

dù anh vẫn nghĩ rằng đôi môi ngày ấy.

3

Khách sạn Saint James ở Pari anh cần thuê

phòng một người (họ không vui

khi khách đi lẻ), và thế rồi

ở khách sạn Bisanzio cũng thế

sau đó, khi đi tìm

cái phòng của những cô nhân viên điện thoại

là những người quen biết của em

thì đã không còn dây máy

khao khát có em

dù chỉ một cử chỉ, dù chỉ một thói quen.

4

Ta học theo cách, để sau khi chết hai ta

theo dấu này tìm ra nhau nhanh chóng.

Anh thử huýt gió lên với niềm hy vọng

rằng sự đã rồi, không biết rằng ta đã cõi hư vô.

5

Anh vẫn không hiểu rằng, có phải anh đã từng

là con chó trung thành của em đau ốm

và có phải em cũng vậy của anh.

Còn với những người khác em chỉ là côn trùng

bị đánh mất trong tiếng kêu rỉ rả

cao hơn thế gian. Trong sự giản dị

của những kẻ láu lỉnh, tinh ranh

rằng chúng chỉ là trò chơi trong tay em

trong bóng tối thấy rõ ràng không cần thêu dệt

với linh cảm của em chính xác

bằng sự định vị của chuột bay.

6

Em không nghĩ rằng sẽ để lại sau mình dấu vết

trong thơ văn mà em say đắm đã từng

chính vì thế mà sau này anh cảm thấy buồn nôn

chính vì thế mà anh sợ rằng em, sau đấy

quẳng anh vào nhóm các nhà thơ mới(2)

như cái đầm.

7

Lòng thương mình, đau đớn tận cùng và buồn chán

của người yêu đất đai và hy vọng

(ai dám nói rằng “thế giới khác”?

………………………………

“Lòng thương lạ lùng, kì quặc”(3) (Azucena, màn thứ hai).

8

Lời của em lảng bảng và khó khăn

những gì còn, cám ơn ngành bưu điện.

Nhưng bây giờ lời của em khó nhận

anh học cách phân biệt giọng nói của em

khi để ý lắng nghe tiếng tíc tắc của máy đánh tin

trong vòng khói bập bềnh của thuốc lá

từ Brissago(4).

9

Em có thể nhìn thấy bằng thính giác

tiền điện thoại sẽ giảm được rất nhiều.

10

“Cô ấy cầu nguyện không?” – “Vâng cô ấy cầu Thánh Antonio(5)

để tìm thấy chiếc ô mất và tìm thấy đồ

từ trong tủ của Thánh Ermete”

“chỉ thế thôi à?” – “Và cầu cho người đã chết

và cầu cho tôi”.

“Thế đủ rồi” – vị mục sư bảo thế.

11

Kí ức về tiếng khóc của em (gấp hai lần – của anh)

không che khuất tiếng cười xưa vui vẻ

có vẻ như báo trước ngày Tận thế

của riêng em, nhưng thật không may mắn, đã không thành.

12

Giống như con chuột chũi, rảo bước mùa xuân

anh đã không còn nghe em nói về chất độc

của thuốc kháng sinh, về nỗi đau thường xuyên trên cơ bắp

về sự may mắn, mà em yêu

không sưởi ấm được bao nhiêu.

Mùa xuân đến gần với những lớp sương mù

ngày dài hơn, và giờ không thể chịu

anh đã không còn nghe em đấu tranh với tiếng kêu ầm réo

của thời gian, của dấu hiệu không giải quyết được vấn đề

của mùa hè kia.

13

Bầy côn trùng từ trong đêm Strasburg

với dao chạm đi vào khe hở nhà thờ

Maison Rouge và chàng hầu bàn của em có tên là

Ruggero, hơi thọt chân và nhẹ nhàng, vui vẻ

còn Striggio, không rõ người ở đâu rất hay mổ

hắn bị người yêu phụ bạc – cô gái Thổ Nhĩ Kì

(mũi hắn đỏ lên vì xấu hổ

và nếu ai nhắc đến sự xấu hổ thì mặt hắn xéo đi vì

addition,(6) nhiều hơn trì hoãn không chịu nổi)

khi đó hiện ra trước mặt em những gì?

có thể chỉ vẩn vơ. Nhưng mà em chỉ nói

“Hãy uống thuốc ngủ vào” – là lời cuối

lời cuối cùng của em nói về anh.

14

Anh trai của em chết sớm, khi đó em

là cô gái tóc xù, rằng em đứng lặng

nhìn sang anh từ bức ảnh hình ôvan.

Anh ấy viết nhạc mà không ai nghe tiếng đàn

những bản nhạc này chưa in, giờ nằm trong tủ

hay thành giấy loại. Có thể là ai đó

viết lại những bản nhạc này mà không rõ

chúng đã từng được viết ra.

Dù chưa từng quen nhưng anh yêu anh ta

giờ về anh ấy, ngoài em, không ai còn nhớ

anh không đi tìm: bây giờ chuyện này vô bổ

sau em, anh là kẻ cuối cùng

nhớ về anh ấy. Nhưng anh ấy biết rằng

có thể yêu bóng hình, bởi ta cũng là chiếc bóng.

15

Người ta vẫn nói rằng thơ anh

không của ai, không thuộc về ai cả

nhưng đã từng của em, thì nghĩa là tất cả

là của em, bởi em không còn là bản chất, mà chỉ bóng hình.

Người ta nói rằng thơ ca trong mức độ của mình

vượt trội hơn tất cả

không thừa nhận rằng tia chớp lửa

có thể chậm hơn những chú rùa.

Chỉ em biết rằng sự chuyển động

không khác gì sự đứng yên

rằng trống rỗng là đầy, rằng tĩnh lặng

bầu trời trong – vẻ phổ biến của mây.

còn anh hiểu hơn về con đường dài

qua ngục tù thạch cao và vải gạc

nhưng không mang đến cho anh vẻ lặng yên, tĩnh mịch

rằng anh hoà nhập với em, dù một hoặc hai người.

__________

*Tập thơ “Xenia” là những kỉ niệm của Eugenio Montale về người vợ đã mất. “Xenia” – tiếng Hy Lạp cổ nghĩa là chùm thơ nhỏ.

(1) Sách tiên tri Ê-sai trong Kinh Cựu Ước.

(2) Các nhà thơ mới “neoteroi” – nhóm các nhà thơ La Mã thế kỉ I tr. CN, người nổi tiếng nhất là Gaius Valerius Catullus (87-54 tr. CN).

(3) “Lòng thương lạ lùng kì quặc”- lời cô gái Digan Azuccena, màn thứ hai trong một vở Opera của Giuseppe Verdi (1813-1901).

(4) Tên một loại thuốc lá và là địa danh ở Thuỵ Sĩ.

(5) Theo truyền thuyết Thánh Antonio giúp tìm ra đồ bị thất lạc.

(6) Addition – sự thêm vào (tiếng Anh). Trong thơ của mình, đặc biệt là ở giai đoạn sau Eugenio Montale rất hay sử dụng tiếng Anh trong những bài thơ viết bằng tiếng Italia.

XENIA

1

Caro piccolo insetto

che chiamavano mosca non so perche,

stasera quasi al buio

mentre leggevo il Deuteroisaia

sei ricomparsa accanto a me,

ma non avevi occhiali,

non potevi vedermi

ne potevo io senza quel luccichio

riconoscere te nella foschia.

2

Senza occhiali, ne antenne,

povero insetto, che ali

avevi solo nella fantasia,

una bibbia sfasciata ed anche poco

attendibile, il nero della notte,

un lampo, un tuono e poi

neppure la tempesta. Forse che

te n'eri andata cosi presto senza

parlare? Ma e ridicolo

pensare che tu avessi ancora labbra

3

Аl Saint James di Parigi dovro chiedere

una camera 'singola' (non amano

i clienti spaiati). E cosi pure

nella falsa Bisanzio del tuo albergo

veneziano; per poi cercare subito

lo sgabuzzino delle telefoniste,

le tue amiche di sempre; e ripartire,

esaurita la carica meccanica,

il desiderio di riaverti, fosse

pure in un solo gesto o un'abitudine.

4

Аvevamo studiato per l'aldila

un fischio, un segno di riconoscimento.

Mi provo a modularlo nella speranza

che tutti siamo gia morti senza saperlo.

5

Non ho mai capito se io fossi

il tuo cane fedele e incimurrito

o tu lo fossi per me.

Per gli altri no, eri un insetto miope

smarrito nel blabla

dell'alta societa. Erano ingenui

quei furbi e non sapevano

di essere loro il tuo zimbello:

di esser visti anche al buio e smascherati

da un tuo senso infallibile, dal tuo

radar di pipistrello.

6

Non hai pensato mai di lasciar traccia

di te scrivendo prosa o versi. E fu

il tuo incanto - e dopo la mia nausea di me.

Fu pure il mio terrore: di esser poi

ricacciato da te nel gracidante

limo dei neoteroi.

7

Pieta di se, infinita pena e angoscia

di chi adora il quaggiu e spera e dispera

di un altro... (Chi osa dire un altro mondo?).

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

':Strana pieta...' (Azucena, atto secondo).

8

La tua parola cosi stenta e imprudente

resta la sola da cui mi appago.

Ma e mutato l'accento, altro il colore.

Mi abituero a sentirti o a decifrarti

nel ticchettio della telescrivente,

nel volubile fomo dei miei sigari

di Brissago.

9

Ascoltare era il solo tuo modo di vedere.

Il conto del'telefono s'e ridotto a ben poco

10

"Pregava?". "Si, pregava Sant'Antonio

perche fa ritrovare

gli ombrelli smarriti e altri oggetti

del guardaroba di Sant'Ermete".

"Per questo solo?". "Anche per i suoi morti

e per me".

"E sufficiente" disse il prete.

11

Ricordare il tuo pianto (il mio era doppio)

non vale a spegner lo scoppio delle tue risate,

Erano come l'anticipo di un tuo privato

Giudizio Universale, mai accaduto purtroppo.

12

La primavera sbuca col suo passo di talpa.

Non ti sentiro piu parlare di antibiotici

Velenosi, del chiodo del tuo femore,

dei beni di fortuna che t'ha un occhiuto omissis

spennacchiati.

La primavera avanza con le sue nebbie grasse,

Con le sue luci lunghe, le sue ore insopportabili.

Non ti sentiro piu lottare col rigurgito

del tempo, dei fantasmi, dei problemi logistici

dell' Estate.

13

Il grillo di Strasburgo notturno col suo trapano

in una crepa della cattedrale;

la Maison Rouge e il barman tuo instillatore di basco,

Ruggero zoppicante e un poco alticcio;

Striggio d'incerta patria, beccatore

Di notizie e antipasti, tradito da una turca

(arribinato il naso di pudore

ove ne fosse cenno, occhio distorto

da non piu differibile addition)

ti riapparvero allora? Forse nugae

anche minori. Ma tu dicesti solo

"prendi il sonnifero", l'ultima

tua parola - e per me.

14

Tuo fratello mori giovane, tu eri

La bimba scarrufata che mi guarda

'in posa' nell'ovale di un ritratto.

Scrisse musiche inedite, inaudite,

Oggi sepolte in un baule o andate

Al macero. Forse le riinventa

Qualcuno inconsapevole,

se cio ch'e scritto e scritto.

L'amavo senza averlo conosciuto.

Fuori di te nessuno lo ricordava.

Non ho fatto ricerche: ora e inutile.

Dopo di te sono rimasto il solo

per cui egli e esistito. Ma e possibile,

lo sai, amare un ombra, ombre noi stessi.

15

Dicono che la mia

sia una poesia d'innapartenenza.

Ma s'era tua, era di qualcuno,

di te, che non sei piu forma, ma essenza.

Dicono che la poesia al suo culmine

magnifica il Tutto in fuga

negano, che la testuggine

sia piu veloce di un fulmine.

Tu sola sapevi, che il moto

non e diverso dalla stasi,

che il vuoto e il pieno e il sereno

e la piu diffusa delle nubi.

Cosi meglio intendo il tuo lungo viaggio

Impriggionata tra le bende e le gessi.

Eppure non mi da riposo

sapere che in uno o in due noi siamo una sola cosa.

Thơ tình Salvatore Quasimodo

MÀU MƯA VÀ RỈ SẮT

Ngươi nói rằng: sự im lặng, cái chết, sự cô đơn

cũng như người ta nói tình yêu và cuộc sống

đó là những lời trung chuyển.

Và ngọn gió mỗi buổi sáng rung lên

và màu mưa, rỉ sắt của thời gian

mang về trên đá

trên những lời nguyền rủa

đến sự thật hãy còn quá xa xôi.

Thì hãy nói cho ta nghe, con người

con người bị đóng đinh trên thập ác

và ngươi - đôi bàn tay máu còn dính chặt

ta biết trả lời làm sao những câu hỏi này?

và giờ đây

trước khi sự im lặng ùa vào đôi mắt

trước khi ngọn gió mới lại rung lên, và rỉ sắt

lại dâng đầy.

Colore di pioggia e di ferro

Dicevi: morte silenzio solitudine;

come amore, vita. Parole

delle nostre provvisorie immagini.

E il vento s'e levato leggero ogni mattina

e il tempo colore di pioggia e di ferro

ё passato sulle pietre,

sul nostro chiuso ronzio di maledetti.

Ancora la verita ё lontana.

E dimmi, uomo spaccato sulla croce,

e tu dalle mani grosse di sangue,

come rispondero a quelli che domandano?

Ora, ora: prima che altro silenzio

entri negli occhi, prima che altro vento

saiga e altra ruggine fiorisca.

TUYẾT

Ngọn gió cúi xuống, chia tay với các ngươi

những bóng hình yêu quí của đất đai – cây cối

con người, súc vật

trùm lên những chiếc áo khoác

những bà mẹ không biết làm sao khóc lên

và như trăng, tuyết chiếu sáng cho ta từ những cánh đồng.

Ôi những linh hồn chết trong con tim gõ nhịp.

Dù cho ai đấy phá vỡ sự lặng im bằng tiếng khóc nức nở của mình,

như áo quan, màu tuyết trắng khắp nơi như màu chết.

Neve

Scende la sera: ancora ci lasciate

immagini care della terra, alberi,

animali, povera gente chiusa    

dentro i mantelli dei soldati, madri dal

ventre inaridito dalle lacrime. E la neve

ci illumina dai prati come luna. Oh

questi morti. Battete sulla fronte,

battete fino al cuore. Che urli almeno

qualcuno nel silenzio, in questo cerchio

bianco di sepolti.

TRÊN NHỮNG RẶNG LIỄU

Chẳng lẽ ta có thể hát lên dưới gót dày

của ngoại bang, khi mà trên những quảng

trường mùa đông chất đầy xác chết

đã nhiều ngày, và con tim tan nát

vì không im tiếng khóc, tiếng nức nở của

những mẹ già có những đứa con trai bị treo

trên dây thép? Lúc này ta phải hát làm sao?

Trên những rặng liễu, giữa đồng hoang và

những cây đàn của ta nhẹ tênh, đung đưa

trong ngọn gió giá băng vô cùng buồn bã.

Alle fronde dei salici

Е come potevamo noi cantare con il

piede straniero sopra il cuore, fra i

morti abbandonati nelle piazze sull'erba

dura di ghiaccio, al lamento d'agnello

dei fanciulli, all'urlo nero della madre

che andava incontro al figlio crocifisso

sul palo del telegrafo? Alle fronde dei

salici, per voto, anche le nostre cetre

erano appese, oscillavano lievi al triste

vento.

HÒN ĐẢO ODYSSEY

Giọng nói cổ xưa quyết đoán

Và anh nghe theo tiếng vọng phù du

Cùng sự lãng quên đêm vắng

Giữa vực thẳm sao trời.

Từ ngọn lửa trời xanh

Hòn đảo Odyssey xuất hiện

Cây cối, bầu trời bơi trong đêm yên tĩnh

ở giữa bờ sông trăng.

Em yêu ơi, những con ong mang đến cho ta vàng

Thời gian âm thầm biến đổi.

Isola di Ulisse

Ferma è l'antica voce.

Odo risonanze effimere,

oblio di piena notte

nell'acqua stellata.

Dal fuoco celeste

nasce l'isola di Ulisse.

Fiumi lenti portano alberi e cieli

nel rombo di rive lunari.

Le api, amata, ci recano l'oro:

tempo delle mutazioni, segreto.

ANH CÓ MẤT MÁT GÌ ĐÂU

Anh vẫn ở đây, mặt trời vẫn quay vòng

ở sau lưng, như con đại bàng và đất

giọng của anh lặp lại ở trong em. 

và cái nhìn của thời gian tiếp tục

trong đôi mắt mở ra sự khởi đầu.

mà anh thì có mất mát gì đâu

mất mát, nghĩa là ta bước đến

giới hạn của bầu trời

dòng ước mơ và dòng sông trôi

đầy lá rụng. 

Non ho perduto nulla

Sono ancora qui, il sole gira

alle spalle come un falco e la terra

ripete la mia voce nella tua.

E ricomincia il tempo visibile

nell’occhio che riscopre la luce.

Non ho perduto nulla.

Perdere è andare di là

da un diagramma del cielo

lungo movimenti di sogni, un fiume

pieno di foglie.

Thơ tình Giosuè Carducci

MÙA ĐÔNG BUỒN CHÁN

Có thể một thưở đã từng

mặt trời chiếu trên trái đất

hoa tím, hoa hồng khoe sắc

nụ cười, say đắm, nồng nàn?

Có thể một thưở đã từng

thời tuổi thanh xuân da diết

từng có vinh quang, sắc đẹp

tình yêu, đức hạnh, lòng tin?

Có thể một thưở đã từng

thời Homer, Valmiki* sống

nhưng biết làm sao so sánh

mặt trời ngày đó đã tàn. 

Còn tôi giấu trong màn sương

mùa đông chỉ còn gió rét

thế giới tro tàn đã chết

có thể ngày ấy đã từng. 

_____________

*Homer (sống vào khoảng thế kỷ VIII tr. CN) – nhà thơ Hy Lạp cổ đại, tác giả của Iliat và Odyssey. Valmiki (sống vào khoảng thế ký V – IV tr. CN) – nhà thơ Ấn Độ cổ đại, tác giả của thiên sử thi Ramayana. 

Tedio Invernale

Ma ci fu dunque un giorno

su questa, terra il sole?

Ci fųr rose e viole,

luce, sorriso, ardor?

Ma ci fu dunque un giorno

la dolce giovinezza

la gloria e la bellezza

fede, virtude, amor?

Ciō forse avvenne ai tempi

d'Omero e di Valmichi,

ma quei son tempi antichi,

il sole or non č pių.

E questa ov'io m'avvolgo

nebbia di verno immondo

č cenere d'un mondo

che forse un giorno fu.

ĐÊM ĐÔNG

Về phía trước, tuyết như là ánh sáng

Lấp lánh trên đồi và trải dài ra

Xào xạc dưới chân, hơi thở của ta

Như hơi nước chạy vào trong gió thoảng. 

Tất cả lặng im. Giữa trời thanh vắng

Mây lặng ngừng, trăng như kẻ tuần tra

Bơi giữa một màu trắng đục nhạt nhòa

Dùng bóng cây thông làm nơi trú ẩn. 

Không đường nét, kinh hoàng như ý tưởng

Cái chết ước mong vây bủa quanh ta

Rồi tan ra, lơ lửng với sương mù

Và nảy sinh ý nghĩ về những sóng

Hướng trời kêu: ôi băng giá, đêm đông

Giờ trong mồ tìm đâu ra ngày tháng?

Notte d’inverno 

Innanzi, innanzi. Per le foscheggianti

Coste la neve ugual luce e si stende,

E cede e stride sotto il piè: d'avanti

Vapora il sospir mio che l'aer fende. 

Ogni altro tace. Corre tra le stanti

Nubi la luna su 'l gran bianco e orrende

L'ombre disegna di quel pin che tende

Cruccioso al suolo informe i rami infranti, 

Come pensier di morte desiosi.

Cingimi, o bruma, e gela de l'interno

Senso i frangenti che tempestan forti; 

Ed emerge il pensier su quei marosi

Naufrago, ed al ciel grida: O notte, o inverno,

Che fanno giù ne le lor tombe i morti?

Ở VÙNG TERME DI CARACALLA 

Những đám mây đen bay qua Aventino, Celio

ngọn gió buồn từ đồng bằng mang hơi ẩm

đằng xa – những ngọn đồi Albani

đứng trong tuyết trắng.

Dưới màu tro của tấm khăn voan

dâng lên màu xanh, cô gái người Anh tìm trong sách

những cuộc tranh luận của thời xa lắc

và bầu trời với những viên đá thành Rôm.

Bầy quạ đen không ngừng tiếng kêu vang

quạ bay giữa trời như có vẻ

tiếng gọi của ai nghe rất dữ

và to lớn vô cùng.

Người khổng lồ cổ đại mơ tưởng, than phiền

bầy yêu tinh – với trời xanh tranh luận?

Từ Laterano nghiêm trang đổ xuống

một hồi chuông.

Kẻ lười biếng quấn vào chiếc áo choàng

miệng huýt gió, không nhìn ai hết

bây giờ ta gọi ngươi, bệnh sốt rét

ở đây, ngươi là thiên thần.

Nếu động đến ngươi giọt nước mắt tuyệt trần

và lời van xin của nhiều bà mẹ

chùi nước mắt cho bầy con trẻ

cúi mình xuống nhọc nhằn

để chạm đến Palazio vinh quang

cái bàn thờ xưa (ngọn đồi evandrio

Tebro trong buổi chiều vật vờ

khắp Campidoglio 

hoặc Aventino, rồi trở về

ngắm quảng trường dưới mặt trời đầy nắng

và hát trong im lặng

bài ca Saturino). 

Bệnh sốt rét, ngươi hãy xua đi

những kẻ mới đến với những gì nhỏ nhắn

điều khủng khiếp này, xin hãy kính trọng

thiên thần đang ngủ của thành Rôm

ở Palatino – kiêu hãnh ngẩng đầu lên

ở Aventino, Celio buông tay xuống

từ Capena đến Appia con đường lớn

giũ sạch bờ vai.

______________

* Terme di Caracalla – là một khu phức hợp giải trí công cộng gồm có nhà tắm nóng lạnh, bể bơi, phòng tập luyện, quán café… với diện tích hàng chục hécta được xây dựng ở La Mã cổ đại trong các năm 212 – 217 và mang tên của Hoàng đế Caracalla. Ngày nay, đống tro tàn của khu vực này là một điểm du lịch nổi tiếng thu hút khách từ khắp nơi trên thế giới. Nhà thơ đưa ra những suy ngẫm của mình khi đứng trước thắng cảnh, điểm du lịch nổi tiếng này. 

Dinanzi Alle Terme di Caracalla

Corron tra ’l Celio fósche e l’Aventino

le nubi: il vento dal pian tristo move

umido: in fondo stanno i monti albani

bianchi di neve.

A le cineree trecce alzato il velo

verde, nel libro una britanna cerca

queste minacce di romane mura

al cielo e al tempo.

Continui, densi, neri, crocidanti

versansi i corvi come fluttuando

contro i due muri ch’a piú ardua sfida

levansi enormi.

“Vecchi giganti, - par che insista irato

l’augure stormo - a che tentate il cielo?„

Grave per l’aure vien da Laterano

suon di campane.

Ed un ciociaro, nel mantello avvolto,

grave fischiando tra la folta barba,

passa e non guarda. Febbre, io qui t’invoco,

nume presente.

Se ti fûr cari i grandi occhi piangenti

e de le madri le protese braccia

te deprecanti, o dea, da ’l reclinato

capo de i figli:

se ti fu cara su ’l Palazio eccelso

l’ara vetusta (ancor lambiva il Tebro

l’evandrio colle, e veleggiando a sera

tra ’l Campidoglio

e l’Aventino il reduce quirite

guardava in alto la città quadrata

dal sole arrisa, e mormorava un lento

saturnio carme);

Febbre, m’ascolta. Gli uomini novelli

quinci respingi e lor picciole cose:

religïoso è questo orror: la dea

Roma qui dorme.

Poggiata il capo al Palatino augusto,

tra ’l Celio aperte e l’Aventin le braccia,

per la Capena i forti ómeri stende

a l’Appia via.