Chủ Nhật, 7 tháng 6, 2020

Thơ tình Aleksandr Tvardovsky


TA SỐNG ÍT TRÊN ĐỜI

Ta sống ít trên đời
Cứ ngỡ rằng khi đó
Ta những người xa lạ
Ta mãi mãi chia tay. 

Em quay lại lấy đồ
Định vội vàng cất bước
Để nói lời giã biệt
Em đi nhóm bếp lò. 

Lửa bén vỏ bulô
Tí tách từng thanh củi.
Nói với anh giản dị
Những lời thật như xưa. 

Giờ anh đã hiểu ra 
Cách tình yêu gìn giữ.
Nhận ra điều như thế
Ta cùng nhóm bếp lò.
1938

Мы на свете мало жили

Мы на свете мало жили,
Показалось нам тогда,
Что на свете мы чужие,
Расстаемся навсегда.

Ты вернулась за вещами,
Ты спешила уходить.
И решила на прощанье
Только печку затопить.

Занялась огнем береста,
И защелкали дрова.
И сказала ты мне просто
Настоящие слова.

Знаем мы теперь с тобою,
Как любовь свою беречь.
Чуть увидим что такое -
Так сейчас же топим печь.


SAO ƠI CHO TÔI HỎI

Sao ơi, cho tôi hỏi
Tôi biết phải làm gì
Để đi yêu người ta
Như người ta mong mỏi?

Đã ba ngày trôi qua 
Nàng bảo tôi như vậy: 
– Hãy yêu em như thế
Để anh thấy nhọc nhằn.

Để mọi thứ với anh
Trên đời không đơn giản
Để khi nào anh muốn
Cứ việc nhảy xuống sông.

Để không lửa không khói
Anh không sợ điều gì.
Hãy yêu em như vầy
Để cho em yêu lại. 
1938

Звезды, звезды, как мне быть

Звезды, звезды, как мне быть, 
Звезды, что мне делать, 
Чтобы так ее любить, 
Как она велела?

Вот прошло уже три дня, 
Как она сказала: — 
Полюбите так меня, 
Чтоб вам трудно стало.

Чтобы не было для вас 
Все на свете просто, 
Чтоб хотелось вам подчас 
Прыгнуть в воду с моста.

Чтоб ни дыма, ни огня 
Вам не страшно было. 
Полюбите так меня, 
Чтоб я вас любила.


CÔ DÂU

Ta từng chơi với nhau
Giẫm bụi bên đống củi
Người ta đôi khi gọi 
Rằng em là cô dâu.

Ta lớn theo tháng năm
Rồi có ai đó đến
Trong nửa năm chiếm trọn
Cả tình cảm của em.

Người bay từ xa đến
Ngôi bên em ở đây.
Về cuộc gặp sắp đến
Em nói suốt buổi chiều.

Người ve vuốt tay em
Anh nhìn từ bên phía
Bao nhiêu là dịu dàng
Bao tự hào người vợ.

Em sống bằng người ta
Thủy chung như người mẹ. 
Không còn gì nói nữa
Có gì để viết đâu.

Anh cám ơn lần gặp
Chẳng hờn dỗi gì đâu.
Anh ta là người tốt
Cho anh gửi lời chào.

Hãy để người can đảm
Giành những kỷ lục thêm
Nhưng cô dâu ngoan hiền
Yêu mất rồi, đồ nỡm!... 
1936

Невеста

Мы с тобой играли вместе,
Пыль топтали у завалин,
И тебя моей невестой
Все, бывало, называли.

Мы росли с тобой, а кто-то
Рос совсем в другом краю
И в полгода заработал
Сразу всю любовь твою.

Он летает, он далече,
Я сижу с тобою здесь.
И о нём, о скорой встрече
Говоришь ты вечер весь.

И, твои лаская руки,
Вижу я со стороны
Столько нежности подруги,
Столько гордости жены.

Вся ты им живёшь и дышишь,
Вся верна, чиста, как мать.
Ничего тут не попишешь,
Да и нечего писать.

Я за встречу благодарен,
У меня обиды нет.
Видно, он хороший парень,
Передай ему привет.

Пусть он смелый, пусть известный,
Пусть ещё побьёт рекорд,
Но и пусть мою невесту
Хорошенько любит, чёрт!..
1936


KHÔNG CÓ GÌ MỘT LẦN VÀ MÃI MÃI

Không có gì, một lần và mãi mãi
Được thể hiện bằng lời trên thế gian. 
Tất cả, như tình, với ta đều mới
Chỉ cần ta chờ đến lượt của mình. 

Không mới mẻ rằng hè thay mùa đông
Xuân và thu đến thời, không cần đợi
Nhưng dù tất cả lặp đi lặp lại
Có điều gì ta vẫn thấy mông lung. 

Tất cả trong đời – chỉ cần canh chừng –
Có đầy đủ của mình, không cần nhập
Không của ai, không có ai nhận hết
Nhà thơ cứ đưa cái mới của mình.
1969

Нет ничего, что раз и навсегда

Нет ничего, что раз и навсегда
На свете было б выражено словом.
Все, как в любви, для нас предстанет новым,
Когда настанет наша череда.

Не новость, что сменяет зиму лето,
Весна и осень в свой приходят срок.
Но пусть все это пето-перепето,
Да нам-то что! Нам как бы невдомек.

Все в этом мире — только быть на страже —
Полным-полно своей, не привозной,
Ничьей и невостребованной даже,
Заждавшейся поэта новизной.


VẺ ĐẸP CỦA MẸ KHÔNG GIÀ

Vẻ đẹp của mẹ không già theo tháng năm
Mà ngời lên mạnh mẽ theo ngày tháng
Bay trên thời gian vô cùng yên lặng
Như những con chim bay thật nhẹ nhàng. 

Vẻ đẹp của mẹ không già theo tháng năm
Và đôi mắt không mờ vì dòng lệ
Mái tóc của mẹ có màu hạt dẻ
Có vẻ như dày và nặng nề thêm. 

Mẹ bước đi trên mặt đất trẻ trung
Hoa cỏ xanh sau mỗi bàn chân bước
Đồng lúa mạch cúi chào và đứng dẹp
Khi mẹ bước trên đồng ruộng, trên đường. 

Cây bạch dương tươi trẻ ở trong rừng
Màu trắng tinh, vươn lên đều đặn thế
Khi cây nhìn vẻ đẹp xinh của mẹ
Cây tự do và kiêu hãnh lớn lên. 

Vẻ đẹp của mẹ theo tháng năm không già 
Mẹ có nghe trên đồng bao tiếng hát
Giọng kỷ niệm tất cả đều nhận biết
Thiếu giọng này đã chẳng có bài ca. 

Đang mở ra cửa sổ những ngôi nhà
Tiếng lá rung ồn ào đang im bặt
Mẹ hát lên, bởi vì mẹ đang hát
Bởi chính vì mẹ là một bài ca.
1937

Не стареет твоя красота

Не стареет твоя красота,
Разгорается только сильнее.
Пролетит неслышно над ней
Словно легкие птицы лета.

Не стареет твоя красота,
И глаза не померкли от слёз
И копна темно-русых волос
У тебя тяжела и густа.

Ты идёшь по земле молодой,
Зеленеет трава за тобой
По полям, по дорогам идёшь
Расступается, кланяясь, рожь.

Молодая береза в лесу
Поднялась и ровна и бела
На твою она глядя красу,
Горделиво и вольно росла.

Не стареет твоя красота,
Слышно ль, женщины в поле поют
Голос памятный все узнают
Без него будто песня не та.

Окна все пооткроют дома
Стихнет листьев шумливая дрожь
Ты поёшь, потому так поёшь
Потому что ты песня сама. 


BỐ VÀ CON TRAI

Có lẽ mọi bất hạnh
Từ bức thư gửi về:
Báo anh đã chết rồi
Thế mà anh vẫn sống.

Vinh quang trở về nhà
Cả gia đình vui nhé!
Nhìn quanh – người xa lạ.
– Thế vợ tôi ở đâu?

– Cô đợi mấy năm ròng
Chiến tranh dài đằng đẵng. 
Cô cùng với người bạn
Của anh nên vợ chồng. 

– Tôi theo cách của mình
Cùng anh ta nói chuyện
Nhưng mọi người nói thẳng:
– Đã chết ngoài chiến trường.

Vợ – nỗi đau thứ hai
Không thể nào chịu đựng.
Giờ nằm trong bệnh viện
Trí nhớ cô rối bời. 

Giống như người lính ấy
Sức lực cô không còn.
Bằng giọng nói thì thầm:
– Con gái đâu? – anh hỏi. 

Mọi người không dám dối
Giúp được gì cho anh:
– Dạo mùa đông trong trường
Đã chết vì bom dội. 

Thà anh đừng trở lại
Quê nhà từ chiến trường!
Nhưng anh còn muốn thêm
– Con trai tôi? – anh hỏi. 

– Con trai anh mạnh khỏe
Chờ đợi anh một mình.
Giống như hai anh em
Ôm nhau – con và bố. 

Họ giống như đồng đội
Những người bạn khổ đau.
– Đừng khóc – thằng bé kêu
Đừng khóc, đừng khóc, Bố! 

Đưa mái đầu áp nhẹ
Lên vai của bố mình.
– Hãy cho con đi cùng
Con sống cùng với bố. 

– Bố đồng ý con ạ
Đem con ra chiến trường
Nơi đó có trung đoàn
Là nhà mình con nhé.
1943

Отец и сын

Быть может, все несчастье
От почты полевой:
Его считали мертвым,
А он пришел живой.

Живой, покрытый славой,
Порадуйся, семья!
Глядит — кругом чужие.
— А где жена моя?

— Она ждала так долго,
Так велика война.
С твоим бывалым другом
Сошлась твоя жена.

— Так где он? С ним по-свойски
Поговорить бы мне.
Но люди отвечают:
— Погибнул на войне.

Жена второго горя
Не вынесла. Она
Лежит в больнице. Память
Ее темным-темна.

И словно у солдата
Уже не стало сил.
Он шопотом чуть слышно:
— А дочь моя?- спросил.

И люди не посмели,
Солгав, беде помочь:
— Зимой за партой в школе
Убита бомбой дочь.

О, лучше б ты не ездил,
Солдат, с войны домой!
Но он еще собрался
Спросить:- А мальчик мой?

— Твой сын живой, здоровый,
Он ждал тебя один.
И обнялись, как братья,
Отец и мальчик-сын.

Как братья боевые,
Как горькие друзья.
— Не плачь, — кричит мальчишка,
Не смей, — тебе нельзя!

А сам припал головкой
К отцовскому плечу.
— Возьми меня с собою,
Я жить с тобой хочу.

— Возьму, возьму, мой мальчик,
Уедешь ты со мной
На фронт, где я воюю,
В наш полк, в наш дом родной.


6.XIN CÁM ƠN QUÊ HƯƠNG

Xin cám ơn Quê hương
Đất đai, nhà của bố
Cám ơn vì tất cả
Tôi mang ở trong lòng.

Vì thời gian, thế kỷ
Ta được sống với Người
Ta yêu và ta nhớ
Vì nỗi khổ, niềm vui.

Vì đau khổ, đắng cay
Trên đường không tránh được
Xin cám ơn khoa học
Cùng tiến bước trong đời. 

Vì một lòng chung thủy
Muốn phụng sự cho Người
Công việc nào bất kể
Vẫn đủ sức đôi vai. 

Thích mạnh mẽ vùng lên
Mà không cần tốn sức
Ta sẽ lập chiến công
Nhân danh vì Tổ quốc
Vì hạnh phúc, Quê hương.
1955 

Спасибо, моя родная

Спасибо, моя родная
Земля, мой отчий дом,
За все, что от жизни знаю,
Что в сердце ношу своем.

За время, за век огромный,
Что выпал и мне с тобой,
За все, что люблю и помню,
За радость мою и боль.

За горечь мою и муку,
Что не миновал в пути.
За добрую науку,
С которой вперед идти.

За то, что бессменно, верно
Тебе служить хочу,
И труд мне любой безмерный
Еще как раз по плечу.

И дерзкий порыв по нраву,
И сил не занимать,
И свято на подвиг право
Во имя твое, во славу
И счастье, Отчизна-мать!


Thơ tình Yevdokia Rostopchina

ANH SẼ NHỚ VỀ EM 

Et sur vous si grondait l'orage, 
Rappelez-moi, je reviendries!.. 
Simple histoire* 

Anh sẽ nhớ về em một khi nào… nhưng đã muộn! 
Khi trên thảo nguyên của mình em đã rất xa xăm 
Khi mà ta đến muôn đời, mãi mãi đi riêng 
Thì khi đó anh sẽ hiểu ra và nhớ đến! 
Thỉnh thoảng khi anh đi qua trước ngôi nhà hoang vắng 
Nơi ngày xưa em vẫn thường vui vẻ đón chào anh 
Anh sẽ buồn rầu hỏi: “Giờ nàng đã không còn?” – 
Rồi vội vã đi qua, tay vẫy chùm lông mũ trắng 
Anh sẽ nhớ về em!… 

Anh sẽ nhớ về em không chỉ một lần, khi người khác 
Bằng vẻ đỏng đảnh của mình cuốn hút, bỏ bùa anh 
Và trong tình yêu người ta chỉ gian dối với tình 
Cho thói hư vinh của mình đem anh làm lễ vật! 
Khi bờ môi của người ta vội vàng thề thốt 
Những lời hứa dối gian, người chẳng tiếc với anh 
Để vứt bỏ anh và ngạo mạn cười gằn… 
Với người ta ánh sáng đầu tiên của con tim đã mất 
Anh sẽ nhớ về em!… 

Khi mà, lạy trời đừng! Anh gặp cùng người khác 
Kẻ nô lệ nhiệt tâm giữa vặt vãnh đời thường 
Với một nửa trái tim, với một nửa tâm hồn 
Chỉ tạo ra cho mình sự xun xoe và nịnh hót 
Và người như thế sẽ yêu anh tai ác 
Với vòng khuyên châu ngọc hay với nhẫn như nhau 
Và người ta một mình cho anh biết khổ đau 
Người ta thản nhiên hành hạ anh và giết chết 
Anh sẽ nhớ về em!… 

Anh sẽ nhớ về em khi cô đơn mơ ước 
Trong buổi chiều, hoàng hôn, trong bí ẩn lặng yên 
Và con tim thầm thĩ: “Tiếc người đã xa xăm 
Không còn ai để ý nghĩ, tấm lòng chia sẻ được!…” 
Khi phòng khách của anh trở nên hoang vu và chật 
Khi đã chán bông đùa giữa những sư tử thời trang 
Và anh sẽ khát khao những lời nói tự nhiên 
Những tình cảm chân thành, những bài ca mỏi mệt 
Anh sẽ nhớ về em!… 
4 – 1838 
__________ 
*Và nếu như với anh giông bão đến 
Thì hãy gọi em, em sẽ quay về!… 
Câu chuyện giản đơn (tiếng Pháp). 

Вы вспомните меня

                 Et sur vous si grondait l'orage,
                 Rappelez-moi, je reviendries!..
                                 Simple histoire

Вы вспомните меня когда-нибудь... но поздно!
Когда в своих степях далеко буду я,
Когда надолго мы, навеки будем розно —
Тогда поймете вы и вспомните меня!
Проехав иногда пред домом опустелым,
Где вас всегда встречал радушный мой привет,
Вы грустно спросите: «Так здесь ее уж нет?»—
И мимо торопясь, махнув султаном белым,
     Вы вспомните меня!..

Вы вспомните меня не раз,- когда другая
Кокетством хитрым вас коварно увлечет
И, не любя, в любви вас ложно уверяя,
Тщеславью своему вас в жертву принесет!
Когда уста ее, на клятвы тороваты,
Обеты льстивые вам станут расточать,
Чтоб скоро бросить вас и нагло осмеять...
С ней первый сердца цвет утратив без возврата,
     Вы вспомните меня!..

Когда, избави бог! вы встретите иную,
Усердную рабу всех мелочных сует,
С полсердцем лишь в груди, с полудушой — такую,
Каких их создает себе в угодность свет,
И это существо вас на беду полюбит —
С жемчужною серьгой иль с перстнем наравне,
И вам любви узнать даст горести одне,
И вас, бесстрастная, измучит и погубит,—
     Вы вспомните меня!..

Вы вспомните меня, мечтая одиноко
Под вечер, в сумерки, в таинственной тиши,
И сердце вам шепнет: «как жаль! она далёко,—
Здесь не с кем разделить ни мысли, ни души!..»
Когда гостиных мир вам станет пуст и тесен,
Наскучит вам острить средь модных львиц и львов,
И жаждать станете незаученных слов,
И чувств невычурных, и томных женских песен,—
     Вы вспомните меня!..


TẶNG RIÊNG ANH 

Không, không phải em hạnh phúc khi mà 
Áo quần lộng lẫy, tóc đầy hoa 
Tỏa sáng trên người em vẻ đẹp 
Rạo rực trong anh những ước mơ. 

Cũng không phải khi bàn tay anh 
Trẻ trung và phóng đãng, ngang tàng 
Em áp vào người anh mái tóc 
Lướt qua điệu nhảy thật vội vàng. 

Cũng không phải khi thật vô tâm 
Hay khi cười, trò chuyện không ngừng 
Những câu chuyện chân tình, sôi nổi 
Ánh mắt ngời lên vẻ hân hoan. 

Em hạnh phúc khi bàn tay dịu dàng 
Đem vấn vòng quanh mái tóc anh 
Anh tựa vào người em lơi lả 
Ánh mắt không rời, ta lặng im. 

Em hạnh phúc khi ngọn lửa tình 
Khi vị đắng cùng cảm nhận chúng mình 
Ta nghĩ về xa xôi muôn thuở 
Ta đợi chờ thay đổi bóng đêm. 

Em hạnh phúc khi hai chúng mình 
Khi ta quên hết cõi trần gian 
Ta giữ gìn tự do im lặng 
Anh chỉ về em, em về anh. 

Em hạnh phúc khi được tôn sùng 
Khi ngập tràn hạnh phúc của em 
Em cầu trời cho anh may mắn 
Và em thầm cảm tạ trời xanh! 

Тебе одному

(Из "Неизвестного романа")
Нет, не тогда бываю я счастлива,
Когда наряд, и ленты, и цветы
Блестят на мне, и свежестью красивой
Зажгут в тебе влюбленные мечты.

И не тогда, как об руку с тобою,
Увлечена разгулом молодым,
Припав к тебе вскруженной головою,-
Мы проскользнуть сквозь вальса вихрь спешим.

И не тогда, как оба мы беспечны,
Когда наш смех, наш длинный разговор
Оживлены веселостью сердечной,
И радостно горит наш светлый взор.

Счастлива я, когда рукою нежной
Я обовьюсь вкруг головы твоей,
И ты ко мне прислонишься небрежно,
И мы молчим, не разводя очей...

Счастлива я, когда любви высокой
Святую скорбь вдвоем почуем мы,
И думаем о вечности далекой,
И ждем ее, взамен житейской тьмы!..

Счастлива я наедине с тобою,
Когда забудем мы весь мир земной,-
Хранимые свободной тишиною
И заняты, ты мной, а я тобой!..

Счастлива я в часы благоговенья,
Когда, полна блаженства моего,
Я о тебе молюся провиденью
И за тебя благодарю его!


NHỮNG NGÔI SAO ĐÊM 

Ye stars, the poetry of Heaven!.. 
“Childe - Harold”* 

Lấp lánh cho ai, hở những ngôi sao đêm 
Ánh mắt ai nhìn với niềm ao ước 
Ai khâm phục?… Ai ngước nhìn đôi mắt 
Mà đất đai không làm bẩn ánh nhìn! 

Không phải nhà thiên văn lạnh lùng vì khoa học 
Cũng không phải nhà chiêm tinh có thể hiểu ra! 
Không!… Trước vẻ đẹp yêu kiều họ đều mù lòa 
Người muốn đoán ra, người ưa thử thách. 

Chỉ nhà thơ với tấm lòng nhiệt huyết 
Với sự hình dung sống động, đam mê 
Có thể thưởng ngoạn vẻ đẹp bất tử kia 
Và quí trọng những gì gây phấn khích! 

Vâng, phụ nữ còn là sinh vật nhiệt thành 
Sinh ra để ước mơ, để yêu và cảm nhận 
Nhìn lên trời để cho ánh sáng và niềm hy vọng 
Sẽ khơi lên vẻ run rẩy trong tim. 
1840 
_________ 
*Hỡi những ngôi sao, thi phẩm của bầu trời!.. Byron, Childe Harold's Pilgrimage. 

Звезды полуночи

           Ye stars, the poetry of Heaven!..
                  «Childe-Harold»

Кому блестите вы, о звезды полуночи?
Чей взор прикован к вам с участьем и мечтой,
Кто вами восхищен?.. Кто к вам подымет очи,
     Не засоренные землей!

Не хладный астроном, упитанный наукой,
Не мистик-астролог вас могут понимать!..
Нет!.. для изящного их дума близорука.
Тот испытует вас, тот хочет разгадать.

Поэт, один поэт с восторженной душою,
С воображением и страстным и живым,
Пусть наслаждается бессмертной красотою
И вдохновением пусть вас почтит своим!

Да женщина еще — мятежное созданье,
Рожденное мечтать, сочувствовать, любить,—
На небеса глядит, чтоб свет и упованье
     В душе пугливой пробудить.
1840