Thứ Bảy, 17 tháng 12, 2016

Thơ tình Camões và Pessoa

Thơ tình Luís Vaz de Camões



TÌNH LÀ NGỌN LỬA

Tình là ngọn lửa không ai nhìn thấy
Là vết thương mà cảm thấy như không
Là sự bất mãn luôn luôn hài lòng
Là nỗi đau nhưng không hề có hại.

Là mong muốn khi không mong gì cả
Là sự cô đơn giữa chốn người đông
Là sự hài lòng khi chẳng hài lòng
Là đam mê để mất khi suy nghĩ.

Là sự tự nguyện trở thành nô lệ
Phụng sự người, kẻ vừa chiến thắng mình
Và chung thủy dù trở thành cát bụi

Nhưng nếu như tự mâu thuẫn chính mình
Làm sao yêu, khi tình yêu đã chọn
Biết tìm đâu đồng điệu của trái tim?

Amor é um fogo que arde sem se ver

Amor é um fogo que arde sem se ver,
é ferida que doi, e não se sente;
é um contentamento descontente,
é dor que desatina sem doer.

É um não querer mais que bem querer;
é um andar solitário entre a gente;
é nunca contentar-se de contente;
é um cuidar que ganha em se perder.

É querer estar preso por vontade;
é servir a quem vence, o vencedor;
é ter com quem nos mata, lealdade.

Mas como causar pode seu favor
nos corações humanos amizade,
se tão contrário a si é o mesmo Amor?



YACOB CƯỚI VỢ

Yacob giúp việc cho Laban bảy năm
Không vì ông, mà vì cô con gái
Nàng Rakhel có dung nhan tuyệt mỹ
Vốn từ lâu đã yêu trộm nhớ thầm.

Chàng làm việc, mong thời gian trôi nhanh,
Chàng hy vọng âm thầm, mong ngày cưới
Nhưng ông bố của Rakhel lừa dối
Đem gả Lêa thay thế cho nàng.

Nhưng chàng chăn thú chung thủy với nàng
Bèn nói với bố Rakhel như vậy:
Cho con xin phụng sự tiếp bảy năm

Con sẵn sàng chăn thú suốt đời mình
Vì tình yêu, dù cuộc đời ngắn ngủi
Trong khi tình yêu bất diệt, vĩnh hằng!
________________________
*Bài thơ dựa theo tích Jacob cưới vợ trong Kinh Thánh (Sáng Thế Ký, XIX, 15-30).

Sete anos de pastor Jacob servia

Sete anos de pastor Jacob servia
Labão, pai de Raquel, serrana bela;
Mas não servia ao pai, servia a ela,
E a ela só por prémio pretendia.

Os dias, na esperança de um só dia,
Passava, contentando-se com vê-la;
Porém o pai, usando de cautela,
Em lugar de Raquel lhe dava Lia.

Vendo o triste pastor que com enganos
Lhe fora assi negada a sua pastora,
Como se a não tivera merecida;

Começa de servir outros sete anos,
Dizendo: – Mais servira, se não fora
Para tão longo amor tão curta a vida!


TẤT CẢ ĐỔI THAY

Thời gian thay đổi, ước mơ thay đổi
Đời đổi thay, lòng tin cũng đổi thay
Mọi hiện tượng tồn tại dưới mặt trời
Đều thay đổi để tìm chất lượng mới.

Ta nhìn ra sự mới mẻ khắp nơi
Nhưng khác nhau trong những niềm hy vọng
Từ niềm vui – giờ chỉ còn hoài niệm
Từ nỗi đau – chỉ còn nỗi ngậm ngùi

Mùa xuân sẽ thay cho mùa đông thôi
Thảm cỏ xanh mọc lên từ tuyết trắng
Và chết đi, khi đến hạn đến thời

Cuộc sống cứ thế đổi thay từng ngày
Tôi cảm thấy một điều rất kinh khủng:
Khi không đổi thay mọi thứ trên đời.

Mudam-se os tempos, mudam-se as vontades

Mudam-se os tempos, mudam-se as vontades, 
Muda-se o ser, muda-se a confiança; 
Todo o mundo é composto de mudança, 
Tomando sempre novas qualidades. 

Continuamente vemos novidades, 
Diferentes em tudo da esperança; 
Do mal ficam as mágoas na lembrança, 
E do bem, se algum houve, as saudades. 

O tempo cobre o chão de verde manto, 
Que já coberto foi de neve fria, 
E em mim converte em choro o doce canto. 

E, afora este mudar-se cada dia, 
Outra mudança faz de mor espanto: 
Que não se muda já como soía.



Thơ tình Fernando Pessoa



Tập thơ Người chăn thú đang yêu 
(O Pastor Amoroso)


1.CHỈ BÂY GIỜ KHI CẢM THẤY YÊU TÌNH

Chỉ bây giờ, khi cảm thấy yêu tình
Tôi quan tâm những gì có mùi hương.
Tôi không nghĩ rằng hoa có mùi trước đó
Chỉ bây giờ ngửi mùi hoa, tôi thấy điều mới mẻ.
Tôi biết hoa tồn tại, khi ngửi thấy mùi hương
Rằng những thứ kia vẫn tồn tại tự mình.
Nhưng bây giờ tôi cảm nhận từ phía sau hơi thở
Hôm nay tôi nhận ra dễ chịu với mùi hương
Đôi khi tôi thức dậy ngửi mùi hương trước khi nhìn thấy nó.

Agora que sinto amor (23-7-1930)

Agora que sinto amor
Tenho interesse no que cheira.
Nunca antes me interessou que uma flor tivesse cheiro.
Agora sinto o perfume das flores como se visse uma coisa nova.
Sei bem que elas cheiravam, como sei que existia.
São coisas que se sabem por fora.
Mas agora sei com a respiração da parte de trás da cabeça.
Hoje as flores sabem-me bem num paladar que se cheira.
Hoje às vezes acordo e cheiro antes de ver.


2.TÌNH YÊU LÀ MỘT SỰ ĐỒNG HÀNH

Tình yêu là một sự đồng hành.
Tôi đã không còn có thể đi chỉ một mình
Bởi vì đi trong sự cô đơn tôi không còn có thể. 
Một ý nghĩ hữu hình làm cho tôi đi nhanh hơn
Và nhìn thấy ít hơn, đồng thời thích nhìn ra mọi thứ.
Ngay cả thiếu vắng tình, thứ cùng tôi đồng hành.
Tôi yêu tình đến mức không biết làm sao muốn nó.

Nếu không thấy tình, tôi hình dung mình như ngọn cây cao.
Nhưng hễ thấy tình, tôi rùng mình, lãng quên khi tình từ giã.
Tôi là một sức mạnh nào đó, nhưng khi tình yêu rời bỏ.
Cả thực tại nhìn tôi như bông hướng dương với khuôn mặt tình ở giữa đồng hoa.

O amor é uma companhia (10-7-1930)

O amor é uma companhia.
Já não sei andar só pelos caminhos,
Porque já não posso andar só.
Um pensamento visível faz-me andar mais depressa
E ver menos, e ao mesmo tempo gostar bem de ir vendo tudo.
Mesmo a ausência dela é uma coisa que está comigo.
E eu gosto tanto dela que não sei como a desejar.

Se a não vejo, imagino-a e sou forte como as árvores altas.
Mas se a vejo tremo, não sei o que é feito do que sinto na ausência dela.
Todo eu sou qualquer força que me abandona.
Toda a realidade olha para mim como um girassol com a cara dela no meio.


3.NGƯỜI CHĂN THÚ ĐÁNH MẤT CHIẾC GẬY CỦA MÌNH

Người chăn thú đánh mất chiếc gậy của mình
Và đàn cừu nằm rải rác trên sườn núi chênh vênh
Nhiều người nghĩ rằng chàng không chạm đến cây sáo mà chàng mang theo để thổi.
Không ai xuất hiện, cũng không ai biến mất vừa nãy
Không bao giờ chàng còn tìm ra cây gậy của mình.
Người này chửi rủa, người kia gom những con thú của chàng.
Hóa ra là không có một ai yêu người chăn thú cả.
Khi chàng lên dốc núi, dưới thực tại giả, chàng nhìn ra mọi thứ:
Thung lũng mênh mông, khắp nơi tràn ngập một màu xanh
Những ngọn núi xa xa, và bầu trời và gió với những cánh đồng
Chàng cảm thấy không khí mở ra nhưng với nỗi đau và tự do trong ngực thở.

O pastor amoroso perdeu o cajado, (10-7-1930)

O pastor amoroso perdeu o cajado,
E as ovelhas tresmalharam-se pela encosta,
E, de tanto pensar, nem tocou a flauta que trouxe para tocar.
Ninguém lhe apareceu ou desapareceu. Nunca mais encontrou o cajado.
Outros, praguejando contra ele, recolheram-lhe as ovelhas.
Ninguém o tinha amado, afinal.
Quando se ergueu da encosta e da verdade falsa, viu tudo;
Os grandes vales cheios dos mesmos verdes de sempre,
As grandes montanhas longe, mais reais que qualquer sentimento,
A realidade toda, com o céu e o ar e os campos que existem, estão presentes.
(E de novo o ar, que lhe faltara tanto tempo, lhe entrou fresco nos pulmões)
E sentiu que de novo o ar lhe abria, mas com dor, uma liberdade no peito.


4.SUỐT ĐÊM KHÔNG NGỦ

Suốt đêm không ngủ, tôi nhìn ra hình bóng của người
Nhưng lại không giống với cái người mà tôi gặp gỡ.
Cố nhớ lại những gì khi người trò chuyện với tôi
Trong từng ý nghĩ, tôi nhận ra người ấy đổi thay.
Yêu – nghĩa là suy nghĩ.
Tôi cố quên đi cảm nhận, chỉ suy nghĩ về người.
Tôi không hiểu mình muốn gì, chỉ nghĩ về người ấy
Tôi khát khao, mong gặp gỡ với người
Nhưng lại vẫn sợ cái ngày gặp gỡ
Bởi vì tôi sợ chia ly sau này
Tôi không biết tôi muốn gì và tôi mong gì nữa
Tôi chỉ mong được suy nghĩ về người
Không muốn hỏi ai, thậm chí người này
Không bất cứ điều gì ngoài suy nghĩ.

Passei toda a noite, sem dormir, vendo, sem espaço, a figura dela, (10-7-1930)

Passei toda a noite, sem dormir, vendo, sem espaço, a figura dela,
E vendo-a sempre de maneiras diferentes do que a encontro a ela.
Faço pensamentos com a recordação do que ela é quando me fala,
E em cada pensamento ela varia de acordo com a sua semelhança.
Amar é pensar.
E eu quase que me esqueço de sentir só de pensar nela.
Não sei bem o que quero, mesmo dela, e eu não penso senão nela.
Tenho uma grande distracção animada.
Quando desejo encontrá-la
Quase que prefiro não a encontrar,
Para não ter que a deixar depois.
Não sei bem o que quero, nem quero saber o que quero. Quero só
Pensar nela.
Não peço nada a ninguém, nem a ela, senão pensar.


5.KHI KHÔNG CÓ EM 

Ngày còn chưa biết em
Tôi đã yêu Thiên nhiên, như vị tu sĩ bình tâm yêu Chúa
Bây giờ tôi vẫn yêu Thiên nhiên
Như vị tu sĩ bình tâm yêu Đức Mẹ
Vẫn yêu theo cách của tôi, như ngày đó
Nhưng thấy càng gần gũi, cảm động hơn. 
Tôi thấy những dòng sông đẹp hơn, khi đi bên em
Ta qua những cánh đồng dẫn đến bờ sông nọ
Ngồi bên em ngắm những đám mây, tôi thấy rõ
Dường như chúng đẹp hơn
Em không lấy đi của tôi Thiên nhiên
Mà em chỉ làm thay đổi nó
Em đưa tôi gần lại với Thiên nhiên
Tôi nhìn thấy rõ ràng, bởi vì em vốn có
Em yêu tôi – tôi yêu người cũng thế
Nhưng mạnh mẽ hơn.
Em chọn tôi, và để tôi yêu em
Mắt tôi nhìn thấy em trong mọi thứ
Tôi không hối tiếc những gì tôi đã từng
Bởi vì tôi vẫn chính mình như thế. 

Quando eu não te tinha (6-7-1914)

Quando eu não te tinha
Amava a Natureza como um monge calmo a Cristo...
Agora amo a Natureza
Como um monge calmo à Virgem Maria,
Religiosamente, a meu modo, como dantes,
Mas de outra maneira mais comovida e próxima...
Vejo melhor os rios quando vou contigo
Pelos campos até à beira dos rios;
Sentado a teu lado reparando nas nuvens
Reparo nelas melhor-
Tu não me tiraste a Natureza...
Tu mudaste a Natureza...
Trouxeste-me a Natureza para o pé de mim,
Por tu existires vejo-a melhor, mas a mesma,
Por tu me amares, amo-a do mesmo modo, mas mais,
Por tu me escolheres para te ter e te amar,
Os meus olhos fitaram-na mais demoradamente
Sobre todas as coisas.
Não me arrependo do que fui outrora
Porque ainda o sou.


6.CÓ LẼ NGƯỜI NHÌN THẤY TỐT

Có lẽ người nhìn thấy tốt thì không biết cách cảm nhận
Và không hề thích ở về phía trước quá nhiều.
Cho mọi thứ đều có những qui tắc và cách hành động
Mọi thứ đều theo cách của mình, kể cả với tình yêu.
Ai quen nhìn ngắm cánh đồng cùng với cỏ và hoa
Thì không thể mù lòa với những gì cảm nhận.
Tôi yêu, nhưng không được người yêu, cuối cùng thì vẫn
Hiểu rằng được yêu không như mình vốn được sinh ra
Nàng vẫn xinh đẹp như xưa, tóc óng ả, miệng cười hoa
Còn tôi, vẫn như xưa, một mình đi trên đồng ruộng
Và tôi bước đi với mái đầu cúi xuống
Tôi nghĩ suy, rồi tôi ngước mắt nhìn xa
Mặt trời vàng làm cho khô dòng lệ cứ muốn tuôn ra.
Cánh đồng thì mênh mông mà tình yêu thì bé bỏng
Tôi nhìn rồi quên hết, người ta chết đi, tàn lụi cỏ và hoa.

Tôi nghe giọng nói của mình và nghe giọng của người ta
Giọng của tôi nói về nàng mà như giọng của nàng đang nói.
Mái tóc của nàng vàng ươm như lúa mì dưới mặt trời sáng chói
Nàng mỉm cười, hàm răng trắng như những hòn cuội dưới sông kia.

 Talvez quem vê bem não sirva para sentir (8-11-1929)

Talvez quem vê bem não sirva para sentir
E não agrada por estar muito antes das maneiras.
É preciso ter modos para todas as coisas,
E cada coisa tem o seu modo, e o amor também.
Quem tem o modo de ver os campos pelas ervas
Não deve ter a cegueira que faz fazer sentir.
Amei, e não fui amado, o que só vi no fim,
Porque não se é amado como se nasce mas como acontece.
Ela continua tão bonita de cabelo e boca como dantes,
E eu continuo como era dantes, sozinho no campo.
Como se tivesse estado de cabeça baixa,
Penso isto, e fico de cabeça alta
E o dourado sol seca a vontade de lágrimas que não posso deixar de ter.
Como o campo é vasto e o amor interior...!
Olho, e esqueço, como seca onde foi água e nas árvores desfolha.

Eu não sei falar porque estou a sentir.
Estou a escutar a minha voz como se fosse de outra pessoa,
E a minha voz fala dela como se ela é que falasse.
Tem o cabelo de um louro amarelo de trigo ao sol claro,
E a boca quando fala diz coisas que não só as palavras.
Sorri, e os dentes são limpos como pedras do rio.


7.MỖI NGÀY TÔI THỨC DẬY

Mỗi ngày thức dậy, tôi cảm thấy niềm vui và đau khổ.
Trước đây thì không thế, chỉ thức dậy thế thôi.
Cảm nhận nỗi khổ và niềm vui, tôi đánh mất những gì mơ thấy
Vào cuộc đời thực tế, tôi có những gì đã thấy trong mơ.
Tôi không biết phải làm sao với cảm giác này
Tôi không biết điều gì với mình sẽ xảy.
Tôi muốn ai đấy nói điều gì, để tôi thức giấc lần nữa.

Người đang yêu – không phải là người mà anh ta đang có
Người đó là ai – anh ta cùng một người mà lại cô đơn.

Todos dias agora acordo com alegria e pena. (23-7-1930)

Todos dias agora acordo com alegria e pena.
Antigamente acordava sem sensação nenhuma; acordava.
Tenho alegria e pena porque perco o que sonho
E posso estar na realidade onde está o que sonho.
Não sei o que hei-de fazer das minhas sensações.
Não sei o que hei-de ser sozinho.
Quero que ela me diga qualquer coisa para eu acordar de novo.

Quem ama é diferente de quem é
É a mesma pessoa sem ninguém.


8.CAO CAO GIỮA BẦU TRỜI

Cao cao giữa bầu trời ánh trăng của mùa xuân
Tôi nghĩ về em, và bên trong đang hoàn thiện chính mình.

Trên cánh đồng mờ sương nhẹ nhàng cơn gió mát
Tôi nghĩ về em, gọi tên em, không phải tôi: tôi đang hạnh phúc.

Ngày mai em sẽ đến, tôi sẽ đi cùng em hái hoa ở trên đồng
Tôi sẽ đi cùng em, nhìn những bông hoa mà em sẽ hái.
Tôi sẽ nhìn thấy em, sẽ nhìn em hái hoa ở trên đồng
Chỉ ngày mai, khi sự thật những bông hoa mà em sẽ hái
Đối với tôi đó sẽ là niềm vui và điều rất mới đó nghe em.

Vai alta no céu a lua da Primavera (6-7-1914)

Vai alta no céu a lua da Primavera
Penso em ti e dentro de mim estou completo.

Corre pelos vagos campos até mim uma brisa ligeira.
Penso em ti, murmuro o teu nome; e não sou eu: sou feliz.

Amanhã virás, andarás comigo a colher flores pelo campo,
E eu andarei contigo pelos campos ver-te colher flores.
Eu já te vejo amanhã a colher flores comigo pelos campos,
Pois quando vieres amanhã e andares comigo no campo a colher flores,
Isso será uma alegria e uma verdade para mim.


MẶT TRỜI NGÀY PHÍ UỔNG

Mặt trời ngày phí uổng
Đem lo lắng chất đầy
Hãy sưởi ấm bàn tay
Nếu hồn không sưởi ấm. 

Để nhẹ nhàng khẽ chạm
Lên ngực một bàn tay
Che đậy những người ngoài
Mang cho hồn hơi ấm. 

Theo đến ngày cuối tận
Lạy Chúa, nỗi đau này
Không chia sẻ cùng ai
Xin Ngài cho sức mạnh.

Sol nulo dos dias vãos

Sol nulo dos dias vãos,
Cheios de lida e de calma,
Aquece ao menos as mãos
A quem não entras na alma!

Que ao menos a mão, roçando
A mão que por ela passe
Com externo calor brando
O frio da alma disfarce!

Senhor, já que a dor é nossa
E a fraqueza que ela tem,
Dá-nos ao menos a força
De a não mostrar a ninguém!


SAU KHI TÔI CHẾT

Sau khi tôi chết rồi nếu như ai đấy
Muốn viết tiểu sử của tôi, thì giản đơn thôi
Có hai ngày – là ngày sinh và ngày chết của tôi
Giữa những ngày này – là tất cả những ngày còn lại. 

Mô tả tôi – là chuyện rất dễ dàng.
Tôi vốn nhìn đời như người bị ám ảnh.
Tôi yêu tất cả mọi thứ mà không đa cảm.
Không có ước mong mà không thực hiện được – không lầm.
“Nghe” đối với tôi là để hỗ trợ cho “nhìn”.
Tôi hiểu rằng mọi thứ đều khác nhau và có thực
Tôi hiểu điều này không bằng lý trí mà bằng con mắt
Bởi nếu không thì sẽ nhìn ra tất cả ngang bằng.  

Một hôm tôi muốn ngủ như một đứa trẻ con.
Tôi nhắm mắt lại và ngủ rất yên lặng
Ngoài ra, tôi là nhà thơ duy nhất của thiên nhiên.

Se Depois de Eu Morrer, Quiserem Escrever a Minha Biografia

Se depois de eu morrer, quiserem escrever a minha biografia, 
Não há nada mais simples 
Tem só duas datas — a da minha nascença e a da minha morte. 
Entre uma e outra cousa todos os dias são meus. 

Sou fácil de definir. 
Vi como um danado. 
Amei as cousas sem sentimentalidade nenhuma. 
Nunca tive um desejo que não pudesse realizar, porque nunca ceguei. 
Mesmo ouvir nunca foi para mim senão um acompanhamento de ver. 
Compreendi que as cousas são reais e todas diferentes umas das outras; 
Compreendi isto com os olhos, nunca com o pensamento. 
Compreender isto com o pensamento seria achá-las todas iguais. 

Um dia deu-me o sono como a qualquer criança. 
Fechei os olhos e dormi. 
Além disso, fui o único poeta da Natureza. 


BIỂN BỒ ĐÀO NHA 

Ôi biển mặn, biết bao nhiêu muối mặn
Từ nước mắt cay đắng Bồ Đào Nha
Bao bà mẹ đã khóc để vượt qua
Bao đứa con đã cầu trong vô vọng!

Bao nàng dâu đã khóc trong cay đắng
Để biển trở thành biển của chúng ta
Uổng phí chăng? Xứng đáng quá còn gì
Trong tâm hồn là độ sâu của biển.

Ai qua Bojador tìm ra con đường
Ai người sẵn sàng đi qua đau đớn
Qua giông bão và nguy nan trên biển
Thấy bầu trời trên mặt nước như gương.

====

*Mũi Bojador (cũng là tên một thành phố) ở Tây Sahara do Marocco cai quản. 

Mar Português

Ó mar salgado, quanto do teu sal
São lágrimas de Portugal!
Por te cruzarmos, quantas mães choraram,
Quantos filhos em vão rezaram!

Quantas noivas ficaram por casar
Para que fosses nosso, ó mar!
Valeu a pena? Tudo vale a pena
Se a alma não é pequena.

Quem quere passar além do Bojador
Tem que passar além da dor.
Deus ao mar o perigo e o abismo deu,
Mas nele é que espelhou o céu.



NGƯỜI YÊU SÁCH

Háo danh chăng! Tôi chỉ muốn trở thành
Nhà sưu tập, người yêu sách nghèo khổ
Thích cúi mình trên trang in muôn thuở
Tìm ý nghĩa về cuộc sống trần gian. 

Dù ngày xuân hay giữa tiết trời đông
Vẫn ngồi đọc trong căn phòng kín kẽ
Về vẻ quyến rũ của người phụ nữ
Sống cái thời Trung cổ ở bên sông.

Không lấy mất đi mà cũng chẳng thêm
Tình yêu vẫn ngập tràn và cuộc sống
Làm đẹp thêm cho góc nhỏ của mình.

Và tôi đọc để tìm ra ánh sáng
Như một người trước cái đẹp dửng dưng
Người vô danh trong cõi đời rộng lớn.

O Bibliófilo

Ó ambições!... Como eu quisera ser
Um pobre bibliófilo parado
Sobre o eterno fólio desdobrado
E sem mais na consciência de viver.

Podia a primavera enverdecer
E eu sempre sobre o livro recurvado
Sorriria a um arcaico pecado
A uma medieval moça e qualquer.

A vida não perdia nem ganhava
Nada por mim, nenhum gesto meu dava
Um gesto mais ao seu profundo

E eu lia, a testa contra a luz acesa.
Sem nada querer ser como a beleza
E sem nada ter sido como o mundo.



Thơ tình François Villon

François Villon



BÀI THƠ VỀ NHỮNG NGƯỜI ĐẸP NGÀY XA

Hãy nói ta nghe giờ ở nơi nào
Người đẹp Flora của dân La Mã
Nàng Archipiada, và cả nàng Thaïs nữa
Sắc đẹp tuyệt trần, những tiếng vọng giờ đâu?
Câu trả lời nghe mới lạ lùng sao
Như dội lại từ dòng sông, hồ nước
Những vẻ đẹp nhân từ, không tì vết?
Nhưng đâu rồi những bông tuyết ngày xưa?

Nàng Heloise uyên bác ấy đâu giờ
Chàng Pierre Abelard ở Saint Denis tội nghiệp
Đã vì nàng mà chịu tu trọn kiếp
Vì yêu mà đau khổ tự ngày thơ.
Và bà hoàng giận dữ ấy đâu giờ
Người sai bỏ Buridan vào túi
Rồi ném xuống dòng sông Seine nước chảy?
Nhưng đâu rồi những bông tuyết ngày xưa?

Hoàng hậu trắng như hoa huệ làn da
Và giọng hát ngọt ngào như chim hót
Bàn chân to Berthe, Bietris, Alis
Và Haremburgis lãnh chúa xứ Maine
Cô gái Jeanne người vùng Lorraine
Bị quân Anh ở Rouen thiêu sống
Họ giờ đâu, những nữ hoàng trinh trắng?
Nhưng đâu rồi những bông tuyết ngày xưa?

Hoàng tử ơi đừng tra hỏi vẩn vơ
Quy luật của cuộc đời này thế đấy.
Chỉ còn lại điệp khúc này nhắc mãi:
Nhưng đâu rồi những bông tuyết ngày xưa?



Ballade des Dames du temps jadis

Dites-moi où, n'en quel pays,
Est Flora la belle Romaine,
Archipiades, ne Thaïs,
Qui fut sa cousine germaine,
Echo, parlant quant bruit on mène
Dessus rivière ou sur étang,
Qui beauté eut trop plus qu'humaine ?
Mais où sont les neiges d'antan ?

Où est la très sage Héloïs,
Pour qui fut châtré et puis moine
Pierre Esbaillart à Saint-Denis ?
Pour son amour eut cette essoine.
Semblablement, où est la roine
Qui commanda que Buridan
Fût jeté en un sac en Seine ?
Mais où sont les neiges d'antan ?

La roine Blanche comme un lis
Qui chantait à voix de sirène,
Berthe au grand pied, Bietrix, Aliz,
Haramburgis qui tint le Maine,
Et Jeanne, la bonne Lorraine
"Qu'Anglais brûlèrent à Rouen;
Où sont-ils, où, Vierge souvraine ?
Mais où sont les neiges d'antan ?

Prince, n'enquerrez de semaine
Où elles sont, ni de cet an,
Que ce refrain ne vous remaine:
Mais où sont les neiges d'antan ?


BÀI THƠ CỦA NHỮNG NGHỊCH LÝ

Không có món ngon nào hơn cỏ tranh
Không có xu nịnh cần chi chân thành
Không có hạnh phúc, nếu không bất hạnh
Không có hèn nhát cần chi dũng cảm
Không có hiệp sĩ tốt hơn con buôn
Không có mận chín ngon hơn mận xanh
Không có chồng trung thành hơn góa phụ
Không ai khôn ngoan hơn những người tình. 

Không có tình bạn mạnh hơn thù hằn
Không có nhà tranh nghèo hơn cung điện
Không có sang trọng nào hơn khi cần
Không có bủn xỉn lấy đâu hào phóng
Không có bóng tối lấy đâu ánh sáng
Không có vũ khí nếu không chiến tranh
Không có lời mạnh hơn là im lặng
Không ai khôn ngoan hơn những người tình. 

Phải đi từ từ nếu muốn đi nhanh
Không có đường thẳng thẳng hơn đường vòng
Không có bạc vàng quí hơn sỏi đá
Không có khuôn mặt thật hơn mặt nạ
Không có người ngủ, đâu cần người canh
Không có người ngu ngu hơn người nghĩ
Không có biển nào sâu hơn hồ nhỏ
Không ai khôn ngoan hơn những người tình. 

Và xin nói trong những lời cuối cùng:
Hãy đi tìm niềm vui trong hoạn nạn
Điều dối gian chân thành hơn lời nguyện
Chơi càng hăng máu khi chẳng có tiền
Chỉ người chết mới cần cho lành bệnh
Không ai khôn ngoan hơn những người tình.



Ballade des contre-vérités

Il n'est soin que quand on a faim
Ne service que d'ennemi,
Ne mâcher qu'un botel de fain,
Ne fort guet que d'homme endormi,
Ne clémence que félonie,
N'assurance que de peureux,
Ne foi que d'homme qui renie,
Ne bien conseillé qu'amoureux.

Il n'est engendrement qu'en boin
Ne bon bruit que d'homme banni,
Ne ris qu'après un coup de poing,
Ne lotz que dettes mettre en ni,
Ne vraie amour qu'en flatterie,
N'encontre que de malheureux,
Ne vrai rapport que menterie,
Ne bien conseillé qu'amoureux.

Ne tel repos que vivre en soin,
N'honneur porter que dire : " Fi ! ",
Ne soi vanter que de faux coin,
Ne santé que d'homme bouffi,
Ne haut vouloir que couardie,
Ne conseil que de furieux,
Ne douceur qu'en femme étourdie,
Ne bien conseillé qu'amoureux.

Voulez-vous que verté vous dire ?
Il n'est jouer qu'en maladie,
Lettre vraie qu'en tragédie,
Lâche homme que chevalereux,
Orrible son que mélodie,
Ne bien conseillé qu'amoureux.


BÀI THƠ VỀ NHỮNG CHUYỆN VẶT VÃNH

Tôi biết ruồi đen qua màu sữa trắng
Tôi biết người ta qua mặc áo quần
Tôi biết tiết trời đẹp hay là chẳng
Tôi biết ra cây qua trái của chúng
Tôi biết ai làm việc ai ngồi không
Tôi biết thường mưa giữa trời tháng năm
Tôi biết cuộc đời này là điên loạn
Tôi biết tất cả, chỉ không biết mình.

Tôi biết người mặc vải hay tơ lụa
Tôi biết tu sĩ từ chiếc áo choàng
Tôi biết người chủ từ người phục vụ
Tôi biết nữ tu qua tấm khăn voan
Tôi biết kẻ lừa đảo qua từ ngữ
Tôi biết phụ nữ thì thích dùng kem
Tôi biết ai giang hồ, ai trinh nữ
Tôi biết tất cả, chỉ không biết mình.

Tôi biết con ngựa, tôi biết con la
Biết con nào khỏe hơn, con nào nhọc
Tôi biết Belet, biết Biatris
Biết tiếng ngân vang của những đồng tiền
Biết mộng dễ thương hơn là ảo ảnh
Tôi biết lỗi lầm của người Bôhêm
Tôi biết thành Rôm chính là sức mạnh
Tôi biết tất cả, chỉ không biết mình. 

Hoàng tử ơi, dù chậm hoặc dù nhanh
Tôi biết tử thần sẽ tìm thấy bạn
Tôi biết, nhưng mà tôi nhắc lại vẫn
Tôi biết tất cả, chỉ không biết mình.


Ballade des menus propos

Je connois bien mouches en lait,
Je connois à la robe l'homme,
Je connois le beau temps du laid,
Je connois au pommier la pomme,
Je connois l'arbre à voir la gomme,
Je connois quand tout est de mêmes,
Je connois qui besogne ou chomme,
Je connois tout, fors que moi-mêmes.

Je connois pourpoint au collet,
Je connois le moine à la gonne,
Je connois le maître au valet,
Je connois au voile la nonne,
Je connois quand pipeur jargonne,
Je connois fous nourris de crèmes,
Je connois le vin à la tonne,
Je connois tout, fors que moi-mêmes.

Je connois cheval et mulet,
Je connois leur charge et leur somme,
Je connois Biatris et Belet,
Je connois jet qui nombre et somme,
Je connois vision et somme,
Je connois la faute des Boemes,
Je connois le pouvoir de Rome,
Je connois tout, fors que moi-mêmes.

Prince, je connois tout en somme,
Je connois coulourés et blêmes,
Je connois mort qui tout consomme,
Je connois tout, fors que moi-mêmes.


Thơ tình Pierre de Ronsard

Pierre de Ronsard



NẾU ANH LÀ THẦN

Nếu anh là thần thì em sẽ là tiên
Trước cung điện gọi về con sóng dữ
Anh gọi em là nàng tiên bất tử
Khoác lên đầu vương miện của đại dương.

Nếu anh là vua thì em sẽ bà hoàng
Trên kiệu vua nghe những lời khen ngợi
Ngựa phóng nhanh từ đâu cơn gió nổi
Mái tóc vàng để ngọn gió mơn man.

Nhưng anh không là vua, không phải thánh thần
Anh sinh ra là để phụng thờ em
Mọi lời em với anh đều đúng cả

Em là nỗi đau, là cuộc đời anh đó
Hãy yêu anh cho anh trở thành thần
Trở thành ông vua hạnh phúc, giàu sang.

Si j'étais Jupiter, maîtresse, vous serìez

Si j'étais Jupiter, maîtresse, vous serìez
Mon épouse Junon; si j'étais roi des ondes,
Vous seriez ma Téthys, reine des eaux profondes,
Et pour votre palais le monde vous auriez:

Si le monde était mien, avec moi vous tiendriez
L'empire de la terre aux mamelles fécondes,
Et dessus un beau coche, en longues tresses blondes,
Par le peuple en honneur déesse vous iriez.

Mais je ne suis pas dieu, et si ne le puis être;
Le ciel pour vous servir seulement m'a fait naître.
De vous seule je prends mon sort aventureux.

Vous êtes tout mon bien, mon mal, et ma fortune;
S'il vous plaît de m'aimer, je deviendrai Neptune,
Tout Jupiter, tout roi, tout riche et tout heureux.




VỘI HÁI NỤ HOA ĐỜI

Khi mà em đã về gặp tuổi già
Ngồi một mình buổi chiều bên lò sưởi
Em đọc những dòng thơ và nhớ lại:
“Những ngày xưa thơ đã viết Ronsard”.

Và tôi như nhà thi sĩ tài hoa
Cho nữ tỳ đem tên tôi khen ngợi
Em không ngủ và em quên mệt mỏi
Nghe những lời ca tụng của người ta.

Còn tôi ngủ yên giấc ngủ muôn đời
Tình chỉ là sự quên lãng mà thôi
Nhưng còn em những đêm dài không ngủ

Em buồn rầu nhớ lại những lời tôi.
Chớ miệt thị tình yêu mà hãy nhớ
Giữa mùa xuân vội hái nụ hoa đời.

Quand vous serez bien vieille, au soir, à la chandelle 

Quand vous serez bien vieille, au soir, à la chandelle, 
Assise aupres du feu, devidant et filant, 
Direz, chantant mes vers, en vous esmerveillant : 
Ronsard me celebroit du temps que j'estois belle. 

Lors, vous n'aurez servante oyant telle nouvelle, 
Desja sous le labeur à demy sommeillant, 
Qui au bruit de mon nom ne s'aille resveillant, 
Benissant vostre nom de louange immortelle. 

Je seray sous la terre et fantaume sans os : 
Par les ombres myrteux je prendray mon repos : 
Vous serez au fouyer une vieille accroupie, 

Regrettant mon amour et vostre fier desdain. 
Vivez, si m'en croyez, n'attendez à demain : 
Cueillez dés aujourd'huy les roses de la vie. 




SONNET GỬI MARIE

Một bó hoa tươi tôi gửi cho nàng
Những bông hoa đã qua giờ đẹp nhất
Giá mà tôi ngày hôm nay không ngắt
Thì ngày mai hoa cũng sẽ héo tàn.

Nhắc cho nàng nghĩ đến cách hoa tươi
Rằng sắc đẹp thứ đồ không bền vững
Ngày hôm nay dù lung linh toả sáng
Vẫn qua mau như mọi thứ trên đời.

Cuộc đời trôi, cuộc đời trôi, ma Dame
Không phải đời! Ta trôi qua thời gian
Lòng âu yếm ở đời không khỏi chết.

Ta đem cản lại thời gian khắc nghiệt
Những đêm thanh ta dâng hết cho tình
Hãy yêu nhau ta đang có ngày xanh.


Sonnet à Marie 

Je vous envoie un bouquet que ma main 
Vient de trier de ces fleurs épanies ; 
Qui ne les eût à ce vêpre cueillies, 
Chutes à terre elles fussent demain. 

Cela vous soit un exemple certain 
Que vos beautés, bien qu'elles soient fleuries, 
En peu de temps cherront toutes flétries, 
Et, comme fleurs, périront tout soudain. 

Le temps s'en va, le temps s'en va, ma dame ; 
Las ! le temps, non, mais nous nous en allons, 
Et tôt serons étendus sous la lame ; 

Et des amours desquelles nous parlons, 
Quand serons morts, n'en sera plus nouvelle. 
Pour c'aimez-moi cependant qu'êtes belle.





KHỔ SỞ VÌ YÊU

Một buổi chiều khi còn lại mình em
Ngồi lặng lẽ, em trầm ngâm, mơ ước 
Em nghĩ gì chỉ có trời biết được
Có vẻ như trong giấc mộng êm đềm.

Trong lặng yên anh đáp lại tình em
Muốn xua đi nỗi buồn em yêu mến
Dù sợ hãi vẫn nhà em anh đến
Nhưng giọng run run đã phản bội anh.

Ánh mắt của em anh chẳng dám nhìn
Trước mặt em anh chỉ biết lặng im
Nhưng tay chân lại vô cùng lóng ngóng

Và hơi thở tưởng chừng như đứt quãng
Chỉ nỗi buồn và gương mặt xanh xao
Muốn nói rằng anh khổ sở biết bao.

Quand je te voy seule assise à par-toy

Quand je te voy seule assise à par-toy,
Toute amusée avecques ta pensée,
Un peu la teste encontre bas baissée,
Te retirant du vulgaire et de moy :

Je veux souvent pour rompre ton esmoy,
Te saluer, mais ma voix offensée,
De trop de peur se retient amassée
Dedans la bouche, et me laisse tout coy.

Souffrir ne puis les rayons de ta veuë :
Craintive au corps, mon ame tremble esmeuë :
Langue ne voix ne font leur action :

Seuls mes souspirs, seul mon triste visage
Parlent pour moy, et telle passion
De mon amour donne assez tesmoignage.




TÌNH KỲ DIỆU

Ôi tình yêu, tình kỳ diệu biết bao
Bên người yêu chẳng lúc nào im bặt
Tôi nói hết chuyện trên trời, dưới đất
Dẫu suốt đêm cũng không chán tý nào

Nhưng bỗng nhiên có ai đấy ghé vào
Thì lời nói, nghĩ suy liền đổi khác
Câu lẫn lộn, ý tứ bay đâu mất
Lưỡi cứng đờ, lời ấp úng, nghẹn ngào.

Khách ra đi tôi trở lại lúc đầu
Dễ đùa vui, nói năng nghe hoạt bát
Dễ tìm ra những lời âu yếm nhất

Tôi vội vàng đi kể chuyện cho em
Chỉ hai người dù ngồi đế trăm năm
Và thấy tiếc dù rời nhau chốc lát.

Amour est un charmeur: si je suis une année

Amour est un charmeur: si je suis une année
Avecque ma maistresse à babiller tousjours,
Et à luy raconter quelles sont mes amours,
L’an me semble plus court qu’une courte journée.

Si quelque tiers survient, j’en ay l’ame gennee,
Ou je deviens muet, ou mes propos sont lours :
Au milieu de devis s’esgarent mes discours,
Et tout ainsi que moy ma langue est estonnee.

Mais quand je suis tout seul aupres de mon plaisir,
Ma langue interpretant  le plus de mon desir,
Alors de caqueter mon ardeur ne fait cesse :

Je ne fais qu’inventer, que conter, que parler :
Car pour estre cent ans aupres de ma maistresse,
Cent ans me sont trop courts, et ne m’en puis aller.





TRÁI TỰ NHIÊN

Trái tự nhiên: em tàn nhẫn thế sao?
Xua đuổi tình, em không hề vui vẻ
Em hãy nhìn – dù sang bầy chim sẻ
Chim ác là hay sáo đá, bồ câu.

Ánh bình minh lo thức dậy cho mau
Để vuốt ve ngày dài thêm một chút
Cây tơ hồng bám chặt vào cây cột
Sông, biển, rừng đều nhắc đến tình yêu.

Chú bé chăn trâu từ sáng đến chiều
Chỉ hát hoài một bài hát tình yêu.
Ai cũng yêu, tất cả đều vui vẻ

Ai cũng muốn nhận về và mong chia sẻ
Vậy thì sao em một mực khăng khăng
Xua đuổi tình yêu, em không chịu đầu hàng?

Vous méprisez nature: êtes-vous si cruelle 

Vous méprisez nature: êtes-vous si cruelle 
De ne vouloir aimer ? Voyez les Passereaux 
Qui démènent l’amour, voyez les Colombeaux, 
Regardez le Ramier, voyez la Tourterelle : 
  
Voyez deçà delà d’une frétillante aile 
Voleter par les bois les amoureux oiseaux, 
Voyez la jeune vigne embrasser les ormeaux, 
Et toute chose rire en la saison nouvelle. 
  
Ici, la bergerette en tournant son fuseau 
Dégoise ses amours, et là, le pastoureau 
Répond à sa chanson ; ici toute chose aime : 
  
Tout parle de l’amour, tout s’en veut enflammer : 
Seulement votre cœur froid d’une glace extrême 
Demeure opiniâtre, et ne veut point aimer.



NẾU ANH ĐƯỢC CHẾT

Nếu anh được chết trong vòng tay em
Đối với anh đấy là điều danh dự
Chẳng còn vinh quang nào hơn thế nữa
Hôn tấm lòng từ lồng ngực trao anh. 

Hãy để người yêu của thần chiến tranh
Với lòng khát khao xông vào trận mạc
Để chiến đấu hết sức và mong được
Gươm Tây Ban Nha xuyên giữa ngực mình. 

Anh sẽ vui, bằng lòng theo số phận
Sống trăm năm, cuộc đời vô danh tiếng
Rồi chết trong tay của Cassandra. 

Có thể là lú lẫn bởi đam mê
Nhưng nó làm anh hạnh phúc hơn hẳn
Niềm vinh quang của Hoàng đế Alexander.

Si je trépasse entre tes bras, Madame

Si je trépasse entre tes bras, Madame,
Il me suffit, car je ne veux avoir
Plus grand honneur, sinon que de me voir
En te baisant, dans ton sein rendre l’âme.

Celui que Mars horriblement enflamme
Aille à la guerre, et manque de pouvoir,
Et jeune d’ans, s’ébatte à recevoir
En sa poitrine une Espagnole lame;

Mais moi, plus froid, je ne requiers, sinon
Après cent ans, sans gloire, et sans renom,
Mourir oisif en ton giron, Cassandre.

Car je me trompe, ou c’est plus de bonheur,
Mourir ainsi, que d’avoir tout l’honneur,
Pour vivre peu, d’un guerrier Alexandre.



NÀNG THƠ

Chia tay em tôi ngơ ngẩn làm sao
Trên cổ tôi ai đặt vào gánh nặng
Dù tôi cố hết sức ra tôi quẳng
Nhưng thiên nhiên người lại lấy đặt vào.

Thiếu tình yêu – tôi tấm vải nát nhàu
Chỉ yêu vào tôi thấy người khoẻ mạnh
Lòng rộn ràng và nàng thơ lại đến
Lại xôn xao những ý nghĩ trong đầu.

Nguồn cảm hứng cho Ronsard sáng tạo
Sẽ còn mãi đến muôn đời con cháu
Thề có trời, tôi chỉ hát về em!

Gương từ xưa người đời mãi không quên
Sắc đẹp và phẩm hạnh của Helène(1)
Từng cảm hứng cho Hôme sáng tạo.
----------------------
(1)Người con gái từng là nguồn cảm hứng cho Ronsard viết hàng trăm bài Sonnê có tên là Helène. Thời cổ đại Helen of Troja được thừa nhận là người có sắc đẹp thiên thần mà sự bắt cóc nàng đã trở thành nguyên nhân của cuộc chiến Tơ-roa được Hôme mô tả trong Ôđixê và Iliát.

Ah, belle liberté, qui me servais d’escorte

Ah, belle liberté, qui me servais d’escorte,
Quand le pied me portait où libre je voulais !
Ah, que je te regrette ! hélas, combien de fois
Ai-je rompu le joug, que malgré moi je porte !

Puis je l’ai rattaché, étant né de la sorte,
Que sans aimer je suis et du plomb, et du bois :
Quand je suis amoureux, j’ai l’esprit et la vois,
L’invention meilleure, et la Muse plus forte.

Il me faut donc aimer pour avoir bon esprit,
Afin de concevoir des enfants par écrit,
Pour allonger mon nom aux dépens de ma peine.

Quel sujet plus fertil’ saurais-je mieux choisir
Que le sujet qui fut d’Homère le plaisir,
Cette toute divine et vertueuse Hélène?



TÌNH YÊU VÀ CHIẾN TRANH

Thần tình yêu cũng giống thần chiến tranh
Cả hai thần đều sống nhờ trận mạc.
Một can đảm giữa thanh thiên bạch nhật
Một thần kia đi bí mật đường mình.

Một thần hiên ngang đánh chiếm tung hoành
Còn thần kia chỉ chui vào lặng lẽ
Cả hai thần không sợ gì xấu hổ
Đã thế còn vật chiếm được coi khinh.

Một thần giương cung để bắn người tình
Thần giương cung bắn kẻ địch của mình
Thần yêu nước, thần kia yêu nước mắt

Cả người lính, người tình đều khao khát
Đều nóng lòng muốn được lập chiến công
Muốn đánh nhau đến hơi thở cuối cùng.

Amour et Mars sont presque d'une sorte

Amour et Mars sont presque d'une sorte: 
L'un en plein jour, l'autre combat de nuit ;
L'un aux rivaux, l'autre aux gendarmes nuit ; 
L'un rompt un huys, l'autre rompt une porte ;

L'un finement trompe une ville forte, 
L'autre coiment une maison seduit ; 
L'un le butin, l'autre le gain poursuit ; 
L'un deshonneur, l'autre dommage apporte ; 

L'un couche à terre, et l'autre gist souvent 
Devant un huys à la froideur du vent ; 
L'un boit mainte eau, l'autre boit mainte larme ; 

Mars va tout seul, les Amours vont tous seuls.
Qui voudra donc ne languir paresseux
Soit l'un ou l'autre, amoureux ou gendarme.



TÌNH LÀ CUỘC CHIẾN TRANH

Biết bao lần ta đã giận hờn nhau
Rồi làm lành nhưng rồi ta lại vẫn
Thương rồi giận, kẻ chủ trò nghịch ngợm
Thần tình yêu công và tội như nhau.

Và cứ lặp đi, lặp lại thật nhiều
Gần rồi xa, bằng lòng rồi từ chối
Rồi cam kết chỉ trong giờ ngắn ngủi
Tất cả là triệu chứng bệnh tình yêu.

Ông trời đan xen từ thuở xa xưa
Mâu thuẫn tình yêu không thiếu, không thừa
Giận và thương tất cả đều bình đẳng

Cùng hoà quyện hy vọng và thất vọng –
Tình yêu quả là một cuộc chiến tranh
Khốc liệt, dài lâu rồi lại hoà bình.

Tant de fois s'appointer, tant de fois se fascher

Tant de fois s'appointer, tant de fois se fascher,
Tant de fois rompre ensemble et puis se renoüer,
Tantost blasmer Amour et tantost le loüer,
Tant de fois se fuyr, tant de fois se chercher,

Tant de fois se monstrer, tant de fois se cacher,
Tantost se mettre au joug, tantost le secouer,
Advouer sa promesse et la desadvouer,
Sont signes que l'Amour de pres nous vient toucher.

L'inconstance amoureuse est marque d'amitié.
Si donc tout à la fois avoir haine et pitié,
Jurer, se parjurer, sermens faicts et desfaicts,

Esperer son espoir, confort sans reconfort
Sont vrais signes d'amour, nous entr'aimons bien fort,
Car nous avons tousjours ou la guerre, ou la paix.




TÔI MUỐN TỎA SÁNG

Tôi muốn tỏa sáng rực rỡ màu vàng
Trong cơn mưa vàng khi mưa trút nước
Trên người Cassandre, rồi chui vào ngực
Khi giấc mơ làm chủ đôi mắt em. 

Tôi còn muốn rằng tôi được trở thành
Con bò mộng để bắt cóc người đẹp
Giữa tháng tư cỏ hoa tươi tốt nhất
Khi em đi giữa hoa cỏ màu xanh. 

Và tôi muốn phút chốc được trở thành
Narcissus, còn em – đài phun nước
Để đắm mình ở lại đó qua đêm. 

Và ước rằng đêm nay rồi lại đêm
Không thức dậy, đừng sáng ngày lại nữa
Không bao giờ còn thấy buổi bình minh. 

Je voudrais bien richement jaunissant

Je voudrais bien richement jaunissant
En pluie d'or goutte à goutte descendre
Dans le beau sein de ma belle Cassandre,
Lors qu'en ses yeux le somme va glissant.

Je voudrais bien en taureau blanchissant
Me transformer pour finement la prendre,
Quand en avril par l'herbe la plus tendre
Elle va, fleur, mille fleurs ravissant.

Je voudrais bien alléger ma peine,
Etre un Narcisse, et elle une fontaine,
Pour m'y plonger une nuit à séjour ;

Et voudrais bien que cette nuit encore
Durât toujours sans que jamais l'Aurore
Pour m'éveiller ne rallumât le jour.





CÁI ĐẸP

Vũ khí mỗi loài được trời ban tặng:
Chim đại bàng – mỏ cong, đôi cánh mạnh
Trâu có sừng, ngựa có móng guốc kêu
Thỏ chạy nhanh, rắn lục có nọc nhiều
Loài cá bơi trời cho vây, cho vảy
Loài sư tử cho nanh to, vuốt khoẻ
Còn đàn ông trời cho sự khôn ngoan
Nhưng sự khôn ngoan phụ nữ không cần
Mà chiếm ta bằng đội quân hùng hậu
Cho sắc đẹp – mạnh hơn gươm, hơn giáo.
Thảy chúng ta trước cái đẹp nghiêng mình
Mạnh hơn con người, lửa, thép, thần tiên.

Odelette

Nature fist present de cornes aux toreaux,  
De la crampe  du pied  pour  armes aux chevaux,
Aux poissons  le nouer, et aux aigles l’adresse
De trancher l’air soudain, au vievres la vistesse,
Aux serpens le venin envelop; dedans
Leur queueet leur gencive,et aux lions les dens,
A l’homme la prudence,et n’ayant plus puissance
 De donner comme  `a l’homme aux home aux femmes la prudence,
 Leur donna la beaut;, pour les server en lieu.
 De pistols,de dars,de lances et d’espieu;
 Car la beaut; Nicot, d’une plaisante dame
 Surmonte homes et Dieux,les armes et la flame.





YÊU THÌ KHỔ

Không yêu ai thì đời khổ vô cùng
Mà những kẻ yêu nhau thì cũng khổ
Nhưng tệ hại nhất không vì chuyện đó
Mà còn tệ hơn, còn đớn đau hơn
Khi đem tình yêu trao hết cho nàng
Mà tình yêu của nàng không đáp trả.

Chẳng tâm hồn, lý trí, chẳng trái tim
Với tình yêu một xu đều không đáng
Chẳng được gì nếu nàng thơ không khen
Bởi thế mà những người đẹp dễ thương
Cứ đau khổ, cứ yêu như lòng muốn
Nhưng đừng quên, mà nhớ phải trả tiền.

Cầu nàng thơ chết đi, trời làm ơn
Liệu có ai đầu tiên làm việc đó
Vì nàng mà không còn gì thiêng liêng
Vì các nàng mà mẹ không phải mẹ
Vì các nàng mà con trai giết bố
Vì các nàng mà anh giết em mình.

Vì các nàng mà bất hòa xích mích
Vì các nàng mà bệnh tật hoành hành
Vì các nàng mà bao nhiêu nước mắt
Và có một điều còn đau buồn hơn
Vì các nàng mà chúng ta sẽ chết
Những kẻ nô lệ của những người tình. 

Celui qui n'aime est  malheureux

Celui qui n'aime est  malheureux,
Et malhereux est l’amoureux;
Mais la misere la plus grande,
C’est quand l’amant,apres avoir
En bien servant fait son devoir,
Ne recoit point ce qu’il demande.

La race en amour ne sert rien,
Ne beaut; grace,ne maintien;
Sans honner la Muse gist morte;
Les amoureuses du jourd’huy
En se vendant aiment celuy
Qui le plus d’argent leur apporte.

Puisse mourir meschantement
Qui l’or trouva premierement:
Par luy le frere n'est pas frere,
Le pere n’est pas pere seur,
Par lui la soeur n’est pas la soeur,
Et la mere  n’est pas la mere.

Par luy la guerre et le discord,
Par luy les glaives et la mort,
Par luy viennent mille tristesses,
Et qui pis est,nous recevons
La mort par luy,nous qui vivons
Amoureux d’avares maistresses.



GỬI AMADIS JAMYN(1)

Ba thời gian từ lúc ta sinh ra
Có hiện tại, tương lai và quá khứ
Ngày mai, than ôi! - biết gì đâu chứ
Tốt nhất đừng thiên kiến, chớ đoán mò.

Hôm qua đã đi như một giấc mơ
Và mãi mãi không còn quay về nữa
Chưa đến tương lai, không còn quá khứ
Chỉ mình ta làm chủ phút giây này.

Hãy nắm bắt, hãy biết sống hôm nay
Bởi thời gian vút qua như chiếc bóng
Bên chén rượu, quây quần quanh bè bạn

Một lần thôi hãy quý phút giây này
Hãy hát tình yêu, uống rượu và vui
Xua chiến tranh, nỗi buồn và cay đắng.
___________
(1)Amadis Jamyn (1538-1592) – nhà thơ Pháp, thư ký của vua Charles IX. Ông là bạn của Ronsard. 

À Amadis Jamyn

Trois temps, Jamin, icy bas ont naissance,
Le temps passé, le présent, le futur.
Quant au futur, il nous est trop obscur ;
Car il n'est pas en nostre cognoissance.

Quant au passé, il fuit sans espérance
De retourner pour faire un lendemain,
Et ne revient jamais en nostre main :
Le seul présent est en nostre puissance.

Donques, Jamin, jouissons du présent,
Incontinent il deviendroit absent.
Boivons ensemble, emplisson ce grand verre;

Pendant que Theure en donne le loisir,
Avec le vin, l'amour et le plaisir
Charmon le temps, les soucis et la guerre.



GỬI JOACHIM DU BELLAY

Thế giới này, từ thuở hồng hoang
Con người ta đã sống
Và sinh ra từ thiên nhiên
Hai bộ tộc – con người và thần thánh.

Cùng một mẹ, với thần thánh ở gần
Ta lớn lên từ thuở hồng hoang
Bầu trời xanh chỉ một
Vẫn nhìn ta bằng ánh mắt lạnh lùng.

Lý trí của ta cho ta độ lớn
Và bất tử đôi khi
Và ta cùng thần thánh
Chỉ là một, nhưng khác nhau mà.

Bạn không thể hạnh phúc mãi mãi
Và mãi mãi trẻ trung
Mà chúng ta sẽ tan như khói
Còn cuộc đời thần thánh sẽ vô cùng.

Dedans ce grand monde où nous sommes

Dedans ce grand monde où nous sommes
Enclos generalement,
Il n’y a tant seulement
Qu’un genre des Dieux, et des hommes.

Eux et nous n’avons mere qu’une,
Tous par elle nous vivons,
Et pour heritage avons
Du ciel la lumiere commune.

Notre raison qui tout avise,
Des Dieux compagnons nous rend:
Sans plus un seul different
Nostre genre et le leur divise.

La vie aux Dieux n’est consumée:
Immortel est leur séjour,
Et l’homme ne vit qu’un jour,
Fuyant comme un songe ou fumée.