Thơ tình François Villon

François Villon

BÀI THƠ VỀ NHỮNG NGƯỜI ĐẸP NGÀY XA

Hãy nói ta nghe giờ ở nơi nào

Người đẹp Flora của dân La Mã

Nàng Archipiada, và cả nàng Thaïs nữa

Sắc đẹp tuyệt trần, những tiếng vọng giờ đâu?

Câu trả lời nghe mới lạ lùng sao

Như dội lại từ dòng sông, hồ nước

Những vẻ đẹp nhân từ, không tì vết?

Nhưng đâu rồi những bông tuyết ngày xưa?

Nàng Heloise uyên bác ấy đâu giờ

Chàng Pierre Abelard ở Saint Denis tội nghiệp

Đã vì nàng mà chịu tu trọn kiếp

Vì yêu mà đau khổ tự ngày thơ.

Và bà hoàng giận dữ ấy đâu giờ

Người sai bỏ Buridan vào túi

Rồi ném xuống dòng sông Seine nước chảy?

Nhưng đâu rồi những bông tuyết ngày xưa?

Hoàng hậu trắng như hoa huệ làn da

Và giọng hát ngọt ngào như chim hót

Bàn chân to Berthe, Bietris, Alis

Và Haremburgis lãnh chúa xứ Maine

Cô gái Jeanne người vùng Lorraine

Bị quân Anh ở Rouen thiêu sống

Họ giờ đâu, những nữ hoàng trinh trắng?

Nhưng đâu rồi những bông tuyết ngày xưa?

Hoàng tử ơi đừng tra hỏi vẩn vơ

Quy luật của cuộc đời này thế đấy.

Chỉ còn lại điệp khúc này nhắc mãi:

Nhưng đâu rồi những bông tuyết ngày xưa?

Ballade des Dames du temps jadis

Dites-moi où, n'en quel pays,

Est Flora la belle Romaine,

Archipiades, ne Thaïs,

Qui fut sa cousine germaine,

Echo, parlant quant bruit on mène

Dessus rivière ou sur étang,

Qui beauté eut trop plus qu'humaine ?

Mais où sont les neiges d'antan ?

Où est la très sage Héloïs,

Pour qui fut châtré et puis moine

Pierre Esbaillart à Saint-Denis ?

Pour son amour eut cette essoine.

Semblablement, où est la roine

Qui commanda que Buridan

Fût jeté en un sac en Seine ?

Mais où sont les neiges d'antan ?

La roine Blanche comme un lis

Qui chantait à voix de sirène,

Berthe au grand pied, Bietrix, Aliz,

Haramburgis qui tint le Maine,

Et Jeanne, la bonne Lorraine

"Qu'Anglais brûlèrent à Rouen;

Où sont-ils, où, Vierge souvraine ?

Mais où sont les neiges d'antan ?

Prince, n'enquerrez de semaine

Où elles sont, ni de cet an,

Que ce refrain ne vous remaine:

Mais où sont les neiges d'antan ?


BÀI THƠ CỦA NHỮNG NGHỊCH LÝ

Không có món ngon nào hơn cỏ tranh
Không có xu nịnh cần chi chân thành
Không có hạnh phúc, nếu không bất hạnh
Không có hèn nhát cần chi dũng cảm
Không có hiệp sĩ tốt hơn con buôn
Không có mận chín ngon hơn mận xanh
Không có chồng trung thành hơn góa phụ
Không ai khôn ngoan hơn những người tình. 

Không có tình bạn mạnh hơn thù hằn
Không có nhà tranh nghèo hơn cung điện
Không có sang trọng nào hơn khi cần
Không có bủn xỉn lấy đâu hào phóng
Không có bóng tối lấy đâu ánh sáng
Không có vũ khí nếu không chiến tranh
Không có lời mạnh hơn là im lặng
Không ai khôn ngoan hơn những người tình. 

Phải đi từ từ nếu muốn đi nhanh
Không có đường thẳng thẳng hơn đường vòng
Không có bạc vàng quí hơn sỏi đá
Không có khuôn mặt thật hơn mặt nạ
Không có người ngủ, đâu cần người canh
Không có người ngu ngu hơn người nghĩ
Không có biển nào sâu hơn hồ nhỏ
Không ai khôn ngoan hơn những người tình. 

Và xin nói trong những lời cuối cùng:
Hãy đi tìm niềm vui trong hoạn nạn
Điều dối gian chân thành hơn lời nguyện
Chơi càng hăng máu khi chẳng có tiền
Chỉ người chết mới cần cho lành bệnh
Không ai khôn ngoan hơn những người tình.

Ballade des contre-vérités

Il n'est soin que quand on a faim
Ne service que d'ennemi,
Ne mâcher qu'un botel de fain,
Ne fort guet que d'homme endormi,
Ne clémence que félonie,
N'assurance que de peureux,
Ne foi que d'homme qui renie,
Ne bien conseillé qu'amoureux.

Il n'est engendrement qu'en boin
Ne bon bruit que d'homme banni,
Ne ris qu'après un coup de poing,
Ne lotz que dettes mettre en ni,
Ne vraie amour qu'en flatterie,
N'encontre que de malheureux,
Ne vrai rapport que menterie,
Ne bien conseillé qu'amoureux.

Ne tel repos que vivre en soin,
N'honneur porter que dire : " Fi ! ",
Ne soi vanter que de faux coin,
Ne santé que d'homme bouffi,
Ne haut vouloir que couardie,
Ne conseil que de furieux,
Ne douceur qu'en femme étourdie,
Ne bien conseillé qu'amoureux.

Voulez-vous que verté vous dire ?
Il n'est jouer qu'en maladie,
Lettre vraie qu'en tragédie,
Lâche homme que chevalereux,
Orrible son que mélodie,
Ne bien conseillé qu'amoureux.


BÀI THƠ VỀ NHỮNG CHUYỆN VẶT VÃNH

Tôi biết ruồi đen qua màu sữa trắng
Tôi biết người ta qua mặc áo quần
Tôi biết tiết trời đẹp hay là chẳng
Tôi biết ra cây qua trái của chúng
Tôi biết ai làm việc ai ngồi không
Tôi biết thường mưa giữa trời tháng năm
Tôi biết cuộc đời này là điên loạn
Tôi biết tất cả, chỉ không biết mình.

Tôi biết người mặc vải hay tơ lụa
Tôi biết tu sĩ từ chiếc áo choàng
Tôi biết người chủ từ người phục vụ
Tôi biết nữ tu qua tấm khăn voan
Tôi biết kẻ lừa đảo qua từ ngữ
Tôi biết phụ nữ thì thích dùng kem
Tôi biết ai giang hồ, ai trinh nữ
Tôi biết tất cả, chỉ không biết mình.

Tôi biết con ngựa, tôi biết con la
Biết con nào khỏe hơn, con nào nhọc
Tôi biết Belet, biết Biatris
Biết tiếng ngân vang của những đồng tiền
Biết mộng dễ thương hơn là ảo ảnh
Tôi biết lỗi lầm của người Bôhêm
Tôi biết thành Rôm chính là sức mạnh
Tôi biết tất cả, chỉ không biết mình. 

Hoàng tử ơi, dù chậm hoặc dù nhanh
Tôi biết tử thần sẽ tìm thấy bạn
Tôi biết, nhưng mà tôi nhắc lại vẫn
Tôi biết tất cả, chỉ không biết mình.

Ballade des menus propos

Je connois bien mouches en lait,
Je connois à la robe l'homme,
Je connois le beau temps du laid,
Je connois au pommier la pomme,
Je connois l'arbre à voir la gomme,
Je connois quand tout est de mêmes,
Je connois qui besogne ou chomme,
Je connois tout, fors que moi-mêmes.

Je connois pourpoint au collet,
Je connois le moine à la gonne,
Je connois le maître au valet,
Je connois au voile la nonne,
Je connois quand pipeur jargonne,
Je connois fous nourris de crèmes,
Je connois le vin à la tonne,
Je connois tout, fors que moi-mêmes.

Je connois cheval et mulet,
Je connois leur charge et leur somme,
Je connois Biatris et Belet,
Je connois jet qui nombre et somme,
Je connois vision et somme,
Je connois la faute des Boemes,
Je connois le pouvoir de Rome,
Je connois tout, fors que moi-mêmes.

Prince, je connois tout en somme,
Je connois coulourés et blêmes,
Je connois mort qui tout consomme,
Je connois tout, fors que moi-mêmes.